Шастины Төв Эмнэлэг, НЭСТ
Нейрофтальмологи
Дараахи 4 ойлголтыг авч үзнэ.
- Нэг нүдний түр хараа алдалт
- Хоёр нүдний түр хараа алдалт
- Харааны дохиотой мигрень
- Торлогийн мигрень
- 60минутаас хэтрэхгүйгээр нэг нүд гэнэт огцом хараа алдах
- Заримдаа оч гялалзаж болно.
- Нүдний цусан хангамж гэнэт буурснаас (цус түр хомсдох дайралт)
-
Ерөнхий шалтгаан:
- хүзүүний гүрээний судасны нарийсал,
- гипотони,
- идиопати (торлогийн артерийн спазм ч байж болно)
- торлогийн болон харааны мэдрэлийн хямралын дохио,
- харааны хөхлөгийн хаван
Эмнэлзүйн илрэл
Нүдний үзлэг шинжилгээ голдуу хэвийн байна. Торлогийн артерийн дотор ялтаст фибрин холестрол- Hollenhorst эсвэл ретинопатийн венийн зогсонгишил үзэгдэж болно.
Гүйцэтгэх шинжилгээ
- Гүрээний судасны хэт авиа, КТангиограф, Соронзон доргионы дүрслэлээр нарийсал, дисплази, диссекцийг үгүйсгэх
- Артерийн даралт хэмжих (ортостатик байрлалд)
- ЭКГ-тосгуурын чичиргээг үгүйсгэх
- Зүрхний эхо (эмболийг үгүйсгэх)
- Цусны шинжилгээнд цусны хэт их бүлэгнэлтийг үгүйсгэх
Ялгах онош
- хүзүүний гүрээний судасны нарийсал,аортын нум болон зүрхний хавхлага,хананы эмболиц
- гипотони ба гипертензи,
- цус хэт бүлэгнэх байдал,
- торлогийн судасны хямрал ба вазоспазм,
- харааны хөхлөгийн хаван
Эмчилгээ
- Шалтгааны эсрэг
- Артериосклерозыг үүсгэх хүчин зүйлийг бууруулах (чихэр) шижин, даралт ихсэлт, дислипидеми, хөдөлгөөний дутагдал, таргалалт, тамхи таталт)
- Аспирин 81 мг/өдөрт хэрэглэх
Тавилан
Үүсгэсэн нөхцлөөс хамаарна.
Өвчний мөн чанар
- 60 минутаас хэтрэхгүйгээр хоёр нүд гэнэт огцом хараа алдах
- Хоёр нүдний харааны мэдрэл ба харааны гадрын үйл ажиллагааны алдагдлаас үүснэ.
-
Ерөнхий шалтгаан:
- мигрень
- харааны гадрын цус түр хомсдох дайралт
- торлогийн болон харааны гадрын таталтууд,
- харааны хөхлөгийн хаван
Эмнэлзүйн илрэл
Мигрень: аль нэг талдаа таллаж, 20-30 минут шугаман судал жирэлзэж оч гялалзах, толгойн өвдөлт дагалдаж болно.
Цус түр хомсдох дайралт: оч гялалзаж хэдэн минутаар хомоним нийт хараа алдана.толгой өвдөх нь ховор Таталт: голдуу өнгө өөрчлөгдөж гялалзах нь хэдэн секундээс минут үргэлжилнэ.
Харааны хөхлөгийн хаван: Босоо байрлалд хэдэн секундээр нүд харанхуйлахад хүргэх
Гүйцэтгэх шинжилгээ
- Хэрэв цус түр хомсдох дайралт гэж сэжиглэвэл: Зүрхний эхо-эмболийг харах, ЭКГ-тосгуурын чичиргээг үзэх, артерийн даралт хэмжих
- Таталт гэж сэжиглэвэл: Тархины зураг авах, тархины цахилгаан бичлэг хийх.
Эмчилгээ
- Мигрень: Толгойн өвдөлт байнга зовоохгүй л бол эмчилгээ нэг их байхгүй. Хэрэв байвал урьдчилан сэргийлэх зорилгоор бета блокатор, кальцийн сувгийн блокатор, вальпроат.
- Харааны төвийн цус түр хомсдох үед: зүрхний эмболи байвал аспирин 81 мг/ өдөрт, артериосклероз үүсгэх хүчин зүйлийг арилгах,
- Таталт: боломжтой бол голомтыг эмчилнэ.
- Харааны хөхлөгийн хаван:үүсгэсэн шалтгааныг эмчилнэ.
Тавилан
Үүсгэсэн нөхцлөөс хамаарна.
Өвчний мөн чанар
- Гол төлөв тодорхой шалтгаант өвчин байхгүй.
- Ихэвчлэн толгой өвдөхийн өмнө нүдэнд 20-30 минут шугаман судал жирэлзэж оч гялалзах ажиглагдана.
- 48 цагаас хэтрэхгүй толгой өвдөх, дуу гэрэлд хэт мэдрэгшил үүснэ.
- Өндөр настанд толгой өвдөхгүйгээр харааны дохио үүсч болно.
- 30 наснаас өмнө анхны дайралт үүсэх боловч хожуу элбэгшинэ.
Эмнэлзүйн илрэл
- Дохионы хугацаанд харааны талбайд хомоним хемианопси үүснэ
- Дохио сарнисаны дараа харааны хэвийн бус байдал ч алга болно.
- Онош бүхэлдээ өвчний түүхэнд тулгуурлана.
Гүйцэтгэх шинжилгээ
Харааны талбай хэвийн бус байвал,мэдрэлийн талаас мигреньтэй төстэй биш байвал тархины шинжилгээ хийнэ.
Ялгах онош
- Харааны төвийн цус түр хомсдох дайралт
- Харааны гадрын таталт
- Харааны хөхлөгийн хаван
- Тархины зарим эмгэгийн үед хоёрдогчоор мигрень ховор үүсч болно.
Эмчилгээ
- Сэдээгч хүчин зүйлийг тогтоож эмчлэх
- бета блокатор (пропроналол 40-120 мг) 12 цаг, унтахын өмнө амитриптилин 25-75 мг
- Вальпроат 400-600 мг/12 цаг
- Топирамат, Габапентин
- Тамхи таталтыг зогсоох, жирэмслэлтээс хамгаалах эмийг зогсоох
Өвчний мөн чанар
- Түр зуурын, нэг нүдний хараа алдалт залуу хүмүүст тохиолдоно.
- Бусад шинж тэмдэг дагалдахгүй.
- Мигрений түүхтэй байж болно.
- Нүдний шинжилгээ хэвийн гарна.
- Эмболи болон артериосклерозыг үүсгэх хүчин зүйл байхгүй.
Эмнэлзүйн илрэл
Торлогийн артерийн хэсэг газрын нарийслыг харж болно.
Гүйцэтгэх шинжилгээ
Нэг нүдний түр хараа алдалтын шинжилгээтэй адил.
Ялгах онош
- хүзүүний гүрээний судасны нарийсал,
- гипотони,
- цус хэт бүлэгнэх байдал,
- торлогийн судасны заналхийлэл,
- харааны хөхлөгийн хаван
Эмчилгээ
- Кальцийн сувгийн блокатор-Верапамил 120-360 мг/өдөрт
Тавилан
- Кальцийн сувгийн блокатор нь дайралтыг бууруулна.
- Харвалтаас хараа алдах нь ховор.