1Анагаах ухааны үндэсний хүрээлэн, 2Хавдар судлалын төв
Өгүүллийн PDF-ийг татах
Улаан хоолой ба улаан хоолой, ходоодны амсрын (кардиоэзофагиаль) өмен евчнийг ыэс заслаар авсны дараа хоол явах замыг нехөн сэргээх нь енеө уед ч хамгаас чухал бөгеед нзн бэрхшээлтэй асуудлын нэг хзвээр байгаа юм. Ялангуяа хоол орохгуйи улмаас тэжээлийн дутагдалд орсон, хавдрын хордлого, дагалдах евчинтэй өвчтануудэд энэ асуудлыг шийдвзрлэх нь бүрч ярвигтай байдаг. Негеө талаар улаан хоолойд хийгдэх хагалгаа нь уушгины уг, гол судас, тэнэгч мздрэл ззрэг зрхтзн эдүуд зэрзгцэн оршдог голчийн арын зайд тэгэхдээ бэртэлт ихтэй хийгддэг болохоор шок, амьсгал зурх судасны хурц дутагдалд хургэх нь элбэг байхаас гадна улаан хоолойн залгаас оёдол задрах зэрэг амь насанд аюултай хундрэл олонтой тохиолддог. Сүулийн жилүүдэд парэнтераль хооллолт ба унтуулга сзхээн амьдруулах тусламжийн дзвшил ззрзг нааштай бусад хүчин зуйлсийн нелөегвөр улаан хоолойн мзс засалд хандах хандлага, хагалгааны техник эрс еерчлегдеи сайжирч хегжингүй болон хегжиж буй нилээд орнуудад змчилгзэний шууд ур дүнг сайжруулж чадсан Манай улсад улаан хоолойн мэс засал 1958 оноосакадемч Т.Шагдарсурзнгийн санаачлагаар эхлэн хөгжиж знэ талаар томоохон бутээлийг 1965 онд Б.Доржготов туурвиж улаан хоолойн хагалгааны дараах үхлийг 1960 хүртлэх үетэй харьцуулахад 39,7% хуртзл бууруулж чадсан байна. (Б.Доржготов, 1965). Гэвч улаан хоолойн мэс засал хавдар судлалын практикг 1970 оноос харьцангуй зогсонги байдалд орсон нь нэгталаас туяа эмчилгэз нэвтэрсэнтэй холбоотой боловч хагалгааны дараах хундрэл нас баралт өндер басхуу тзр үед мэс заслын практикт ергөн хэрэглзж байсан хоёр шатат хагалгааны уед ходоодонд тавьсан гуурсаар хзсэг хугацаанд өвчтенг хооллох шаардлагатай байдаг атал манай хүмүүс түүнийг хүсдэггүйгэзс Добромыслов-Торөксийн хагалгаанаас татгалздагтай холбоотой байсан юм. Тиймээс мзс засал, сэхзэн амьдруулахын хөгжлийн өнеө үед хавдар улаан хоолойн аль хэсэгт байрласанаас ул хамааруулан өвчтений тайрагдсан буюу бүтнэзр авагдсан улаан хоолойг нэг уйлдлээр нөхөн сзргэзх мзс заслын аргыг онкологийн практикг нэвтрүүлж заалт зсрэг заалтуудыг тодруулж шууд үр дунг сайжруулах нь тулгамдсан асуудал болоод байгаа юм.
Судалгэаны зорилго, зорилт
Улаан хоолой ба улаан хоолой-ходоодны амсрын өменгийн улмаас тайрагдсан буюу бутнээр авагдсан улаан хоолойг нэг уйлдлзэр нөхөн сэргээх'мэс заслым шууд ур дүнгийн енеөгийн байдалд унэлгээ егех, заалт зсрэг заалтыг тодруулах явдал байлаа. Дзвшуүлс-зн зорилгоо дараахь хэдэн зорилтуудаар шийдвзрлэсзн болно. Үүнд:
1. Мэс заслын шууд үр дунд өвчтений нас хүйсний хамаарлыг тодруулах
2. Хавдрын байрлал тархалтаасхамааруулан улаан хоолойн залгалтын байрлалыг зөв сонгох
3. Мэс заслын хурцсийг сонгох, сонголт ззрзг болно
Судалгааны хэрэглзгдзхүун ба арга: Судалгааид ХСТ-ийн клиникийн эмнэлгийн мзс заслын тасагт 1990-2005 оны 6-р cap хуртэл хугацаанд улаан хоолойн (25) ба улаан хоолой ходоодны амсрын (37) өмөн өвчневр хэвтэж улаан хоолойг тайруулсан (48) болон бутнзэр авахуулж (14) нэг үйлдлэзр улаан хоолойг нөхөн сэргззх хагалгаа хийлгэсзн 62 өвчтөн хамрагдсан болно.( Судалгаанд хамрагдсан нийт өвчтөний оиош ллстологоор нотлогдсоны 32 нь хавтгай зсийн, 30 нь булчирхайлаг эсийн өментзй байлаа, Улаан хоолой ба дам суулгац (трансплантат) хоорондын/ залгалтыг 14 өвчтөнд хүзүуний хэсэгт, 9 евчтенд голчийн арын зайд, 21 евчтөнд цээжний зүүн хөндийд, 18 өвчтөнд баруун хендийд тус тус гүйцэтгэсэн болно. Мэс заслыг цээж ба хэвлийн хүрц (доступ)-ззр 46 өвчтөнд хийсний 19 өвчтөнд нь хавсарсан хурцийг ашигласан болно. Харин 9 өвчтенд хэвлийн, 7 евчтөнд хэвлий голчийн хурц ашигласан юм. Бид тайрагдсан болон бүтнээр авагдсан улаан хоолойг 55 өвчтөнд ходоодоор, 6 евчтенд нарийн гэдсээр, 1 евчтөнд будуүн гздсээр нехөн сзргээсэн болно.
Хэлцэмж
Манай судалгааны үр дүн улаан хоолойн мэсзаслын дараах насбаралт 18,3-25,4% байдаг гэсэн гадаадын зарим (7,8) судлаачдын судалгаатай дүйж байгаа боловч улаан хоолойг нэг үйлдлээр нөхөн сэргэзх хагалгааны дараах үхэл 3,9-12,2%-с хэтэрдзггүй гэсэн бусад олон судлаачдыи (9.10, 11, 12) үр дүнгэзс ихээхзн зөрүүтэй байгаа юм. Улаан хоолой ба улаан хоолой-ходоодны амсрын өменгийн тегс ыэс заслын шууд үр дүнг судалсан судлаачид (1,2:4,5) хагалгааны дараах нас баралтын үндсзн шалтгааныг улаан хоолойн залгаас оёдол задрах хүндрзл гэж үзэж байгааг бидний судалгааны үр дүн давхар батлаж байна. Дээрхи судлаачдын үззж байгаагаар залгаас оёдол задрах хүндрзл үүсзхэд залгалт хийсэн арга техник хагалгаа хийсэн эмчийн змнзлзүйн туршлага, мэргэжил ур чадвар оицгой нөлее үзүүлдзг байна. Улааи хоолойн залгаас задрах хүндрэлийг хагалгаа хийсэн мзс засалчийн ажлын туршлагатай Mailiard. J.N нар (1969) холбон судлаад уг хүндрэл 2 жил хүртзл ажлын туршлагатай мзс засалчийн хийсзн хагалагааны дараа -58% байсан бол 2-3 жилийн туршлагатаЙ мзс засалчийн хийсзн хагалгааны дараа -30%, 3 6а түүнээс дэзш жилийн туршлагатай ыэс засалчийн хийсэн хагалгааны дараа 28% хүртэл буурч байсныг тогтоож улаан хоолойг нөхөн сэргээх ба хагалгааны дараах нас баралтыи үзүүлэлт 5 жил тутамд еерчлегдөж байсныг мэс засалчийн бүрэлдэхүүнд гарч байсан еөрчлөлттэй холбоотой гэж үззж байгаатай бид санал нэг байгаа юм. Тиймзэс улаан хоолойн хагалгаанд ордог змч нарыи бүрэлдэхүүнмйг аль болох тогтвортой байлгахыг аль аль талдаа бодолцож байх шаардлагатай юм. Негөө талаар олон судлаачид (6,82) нэгэнт үүссэн залгаас задрах хүндрзлмйг зрт оношлон эмчилгэзний үр дүнтзй арга хэмжзэ цаг алдалгүй авснаар 50-80 хүртэл хувьд өБчтенийг аварч хагалгааны дараах үхлийн шалтгаан бүтцэд түүний ззлэх хувийг 25-58,8% хүртэл бууруулж чадсан байна. Харин манай материалаар улаан хоолойн залгаас задарсан 14 өвчтөнөөс нэгийг нь ч аварч чадаагуй юм. Энэ нь залгаас оёдол задрах хүндрзлийг эрт илрүүлэх, оношлох эмчилгээний үр дүнтэй арга боловсруулахад чиглэсэн арга хэмжээ авах зайлшгүй шаардлага тулгамдаад байгааг харуулж байна.Манай материалаар улаан хоолойг нэг үйлдлээр нөхөн сэргээх хагалгааны дараах үхлийн -86,7%-ийг 60 ба түүнээс дзэш насныхан ззлэж байгаа нь хагалгааид орсон өвчтенүүдийн ДК1ЙЛЭНХ хувийг энэ насныхан эзлзж байгаатай холбоотой боловч нас ахих тусам нзн ялангуяа 60 ба түүнэзс дзэш насныханы дунд амьсгал зүрх судас болон амин чухал бусад эрхтэн системийн үүсэлтэй дагалдах өвчний тоо олон тохиолддогтой холбоотой гэсэн (3.13,14) судлаачдын саналыг бид дэмжиж байгаа юм. Тиймээс 60 түүнээс дээш настай евчтөнд улааи хоолойг нэг үйлдлэзр нехен сзргээх хагалгаа хийхийн емне бүх талын шинжилгээг нарийвчлан хийж илэрсэн еерчлөлтийг заавал зүгшрүүлсэн байх шаардлагатай болох нь харагдлаа.Мэс заслын дараах нас баралтын 66,7%-ийг зрэгтэйчүүд, 33,3%-ийгзмэгтзйчүүдэзлэжбайгаа нь улаан хоолой ба улаан хоолой ходоодны амсрын еменгеөр зрзгтзйчүүд илүү евчилдөгтзй холбоотой гзж үззж байна. Улаан хоолойг цзэж хэвлийн хүрцззр нехен сэргээх мзс заслын шууд үр дүн хзвлий ба хзвлий голчийн хүрцээр хийгдсэн хагалгааиы үр дүнгззс 1,3 дахин бага байсан юм. , Эиэ нь бидний үзэж байгаагаар хагалгаанд орсон '-өвчтөнүүдийн дийлэнх (74.2%) нь цээжний хүрцзэр хийгдэж байсантай холбоотой боловч хзвлийг цээжний дагнасан хүрцээр хийгдсзн мэс засалтай харьцуулахад хэвлий цэзжний хавсарсан (торокофрено Лапратомия) хүрцээр хийгдсэн хагалгааны дараахь үхзл 2 дахин өндөр байсан юм. Энэ нь улаан хоолойг нехен сзргэзх мэс заслын шууд үр дүнд хагалгааны хүрц нэн ялангуяа хэвлий-цээжний хавсарсан хүрц мэдэгдэм сөрег нөлөөтэЙ байдгийг харууллав. Тиймээс бид хэвлийн ба цзэжний хөндийг нэгэн зэрзг нэгдэн хавсарсан хүрцэзс татгалзаж байгаа судлаачидтай санал нэг байгаа юм. Хавсарсан хүрцээр хийгдэж байгаа хагалагаа бэртээлт ихтэй байдгаас гадна ерцмйг өрген нээх үед түүний булчинт хэсэг ертөж хагалгааны дараа ерцний хеделгөөнд саажил үүсэх нь цөен бус тохиолддог байна. Ингэснээр цээжний хөндийг нээсний дараа тэртэй тэргүй ямар нэг хэмжээгээр үүсдэг амьсгалын дутмагшилд нэрмэзс болдог байна. Үүнэзс гадна хавсарсан хүрцийн үед цээжний хендий удаан хугацааны туршид ил задгай байдаг нь уушигны хэвийн үйл ажиллагаанд ч нөлөелдег байна. Эд бүгдээс үндэслзэд бид хэвлий цээжний хавсарсаи хүрцээс аль болох татгалзаж ялангуяа хавсарсан евчинтэй, ендөр настай сульдаж ядзрсан хүмүүсд улаан хоолойн хагалагаа хийх бол хзвлий ба хэвлий голчийн хүрцийг өрген ашиглах нь зүйтэй гзж үзэж байгаа юм. Улаан хоолойг нэг үйлдлээр нехөн сэргээх вдэс заслын шууд үр дүн улаан хоолойн залгалтыг цэзжний хөндийд гүйцзтгэсэн хагалгааны дараа 66-7%, голчийн арын зайдхийгдсэн үед 88,9%, хузүүний хэсэгт залгасаи хагалгааны дараа 92,9% байж хагалгааны шууд үр дүн улаан хоолойн залгалт хийсэн газраасхамаардагболохыгхаруулсан юм. Ийнхүү манай материалаар улаан хоолой залгалтыг цэзжний хөндийд гүйцэтгэсний дараах шууд үр дүн голчийн арыи зай ба хүзүүний хэсэгт хийгдсзн залгалтын үр дүнгээс 22,2-28,2% доогуур байв. Үүнийг бид улаан хоолой ходоодыг цээжний хендийд залгах хагалагаанд ходоод 6а улаан хоолойн өмөнтэй харьцуулахад түргэн явц, хоруу чанар ихтэй улаан хоолой-ходоодны амсрын емөнтэй өвчтөнүүд олноор орсонтой (95%) холбоотой гзж үзэж байгаа боловч кардиоэзофагиаль хавдрын үед улаан хоолой ба ходоодны аль аль нь онкологийн зарчмын дагуу ихээхэн хэмжэзгээр тайрагддаг болохоор залгаас оёдол илүү татагдаиг болдог нөгөе талаар хавдрын дээд хэсгийн улаан хоолой өрөгсөж өрөвссөнөөс түуний трофик алдагдсан байдгаас , ^адна улаан хоолойи хавдраас 8-1 Осм холуур челөөлөх үед голч ихээр гэмтэж басхүү улаан хоолойн цусан хангамж ч алдагдах нь цөөн бус болдог зэрэг нь оёдол задрахад нелеелдег гэж үзэж байна. Бид бүр эхнээсээ улаан хоолойг ходоодоор нөхен сэргээх мэс заслыг онкологийн практикт нзвтрүүлж үр дүнг нь тооцох зорилго тавьж байсан болохоор хагалгаанд орсон 62 өвчтөний 55 буюу 88,7%-д улаан хоолойг ходоодоор нөхен сэргэзж авагдсан улаан хоолойг техникийн шалтгаанаар нэг хүнд бүдүүн гэдсээр хүзүуний хзсэгт, улаан хоолой-ходоодны амсрын өмөнтэй 6 евчтений улаан хоолойг нарийн гэдэсний оруулгаар (интерпозици) цээжний хөндийдтустус нөхөн сэргээсэн юм. Улаан хоолойг ходоодоор нехен сэргээх мэс заслын шууд үр дүн биднийхээр 72,7% байсам нь гадаадын бусад судлаачдынхаас харьцангуй доогуур байгаа юм. Энэ нь бидний туршлага болон хагалгаанд орж байгаа өвчтөиүүдийн дотор хожуу үе шатанд орсон хүмүүсийн тоо олон байсан зэрэгтэй холбоотой байж болох юм, Бүдүүн ба нарийн гэдсээр нөхен сэргээлт хийлгэсзн бүххүн эдгэрч змнэлгээс гарсан боловч тэдний тоо хэт цөөн болохоор тодорхой дүгнэлт гаргах боломжгүй байлаа. Гэхдээ бүдүүн нарийн гэдсийг цаашид улаан хоолйг нэг үйлдлэзр нөхөн сзргэзхэд аишглах болоужтой нь ажиглагдлаа.
Дугнэлт
1. Улаан хоолойг нэг үйлдлээр нөхөн сэргээх мэс заслын шууд үр дүн 75,8%, үүнэзсзрзгтөйчүүдзд 73%, эмэгтэйчүүдэд 80%, 60 ба түүнээс дээш насныханд 65,8% байна.
2. Улаан хоолой ба улаан хоолой ходоодны амсрын ементэй евчтөнд хийгдсэн мэс заслын шууд үр дүнд хүйсний нөлөөлөл илрээгүй харин нас илэрхий нөлаөтэй байлаа. Нас ахих тусам хагалгааны дараах үхлийн хувь нэмзгдэж 60 ба туүнээс дэзш насныхан нийт нас баралтын 86,7%-ийгэзлэжбайна.
3. Улаан хоолойн, хавдар түүний цээжний хзсгийн дүнд 1/3 байрласан үед заавал, харин доод 1/3-д байрласан бол аль болох экстерпаци хийж бүтэн ходоод эсвзл ходоодны их махираар орлуулан хүзүүний хэсэгт залгалт хийх иь зүйтэй юм. Улаан хоолой-ходоодны амсрын хавдрын үед улаан хоолой ходоодыг цээжний хөндийд залгах боловч залгаас оёдол татагданг болох нь илэрхий байвал нарийн гэдэсний оруулгыг ашиглах нь зүйтзй.
4. Улаан хоолойн ба улаан хоолой-ходоодын амсрын хавдрын үед мзс заслын төгс чанарыг хангах үүдизэс хэвлий цэзжний дагнасан хүрцийг ашиглах нь илүү байна. Харин ендөр настай, дагалдах өвчинтэй евчтөнд хэвлий ба хэвлий голчийн хүрцийг сонгох нь зүйтэй юм.
2. Бондарь Г.В, Думанский Ю.В. Гончаров А.П, Псорас Г.Г, \"Непосредственные результаты хирургического лечения рака пищевода и желудок\" Клинич хиругия, 1993. №5. с. 23-25
3. Булывин В.И. Вводин К.П, Стешкин В.И.
\"Реконструктивные операции при раке пищевода
и кардиального отдела желудка\"
Реконструктивная и восстановетельная хирургия-
сб, научн. тр. Воронеж 1992, с. 37-39
4. Давыдов М.И, Мазурин В.С, Кузьмичев В.А, Киладзе М.А\"Хирургическое и комбинированное лечение местнораспространенного кардио-эзофагеального рака\" \"Хирургия 1992 № 3 стр 44-47.
5. Давыдов М.И, Мазурин В.С, Пирогов А.И, Кузьмачев В.А, \"Современные аспекты хиругического лечение кардиоззофагеального рака\"Хирургия 1992. №3.с. 162-165.
6. Доржготов Б. \"Улаан хоолой ходоодны амсрынөмөн\"УБ. 1965.
7. Дулганов К.П, Бубеев В.Б, Перинов А.П. \"Результаты лечения рака нижней трети пищөвода в республике Бурятия /1966-1994г/ \"Актуальные проблемы клинической онкологии-Улан-Үдэ. 1999 с. 23S-239
8. Мамонтов А.С, Войко А.В, Верешагин В.Г, Трофименко Ю.Г, \"Олыт комбинированного лечения рака грудного отдела пищевода с послеоперационной лучевой терапией Актуальные проблемы клинической онкологии Улан-Үдэ. 1999. с. 170-172
9. Оноприев В.И, Дурлештер В.М, Уваров И.Б, Генрих С.Р, Сиюхов Р.Ш, Самородский А.В, Лютов Д.А, \"Хирургическое лечение кардиоэзофа-геального рака\" Вестнмк Российского онкологического научного центра Им.Н.Н.Блохина РАМН-2003.№1.с. 89-91
10. Черноусов А.Ф, Домрачев С.А. \"Внутриплевральная эзофагопластика желудочной трубкой\" Грудная хир. 1984, №1. с. 63-66
11. Черноусов А.Ф, Чернявский А.А, Курбаиов Ф.С, Экстерпаций пищевода с одномоментной пластикой желудком-хирургия. 1987. №12. с. 12-
12. Чиссов В.И, ВашашадзеЛ.А, Сидоров Д.В, \\М, Ложкин М.В. Рак проксимального отдела желудка. Совоременные подходы к диагностике и лөчению. \"Вестник Российского онколотаческогонаучного центра Им. Н.Н.Блохина РАМН-2003. №1.с.91-95.
13. AkiyamaH.1TsurumaruM.,KawamuraT.,Ono Ү. \"principles of surgical treatment for carcinoma of the oesophagus\" Ann.Surg. 1981. Vol 194 №3.p.p.438-446
14. ArceJ., Pussi J., Fermander A. of.ai \"Oesophagectonie totale sana thoracotomie\" Ann. Chir.-1983.-voi.37, №2. p. 133-136
15. MaillardJ.N., LaunoisB. Cause of leakage of the site of anastomosis after esophagoqastric resection for carcinoma \"\"Surg.Gyn.Obstet-1969 Vol- 129, №5. p. 1015-1018.
