1Анагаах ухааны хүрээлэн, 2Шүүхийн шинжилгээний үндэсний төв, 3Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны их сургууль
Өгүүллийн PDF-ийг татах
Монгол хүүхдийн бие бялдрын онцлогийг судлах нь хүүхдийн зрүүл мэндийн байдлыг иж бүрнээр нь үнзлэх, урьдчилан сэргийлэх, зрүулжүүлэх ажлын үр дүнг гаргахад зайлшгүй шаардлагатай анагаах ухаан хун судлалын тулгамдсан асуудлын нэг юм. ДЭМБ-аас өсөлт хөпкилтийн байдалд үнэлгээ өгөх лавлагаа хэмжээний жин, насны үзүулэлт дээр ундэслэн антропомерийн хөтөлбөр боловсруулж хөгжиж байгаа улс орнуудад хэрэглэхийг [18.19] зөвлөжээ. Судлаачдын бүтээлээс үзэхэд монгол хүүхдийн бие бялдар, дотор эрхтний өсөлт хегжилтийн судалгаа хийгдээгүй байгаа нь бидиий анхаарлыгтатсан юм
Судалгааны зорилго
Улаанбаатар хотын байгаль цаг уурын орчинд терж өссөн монгол хүүхдийн бие бялдар, дотор зрхтний морфолсги шинжийн үзуүлэлтүуд, еселт хөгжилти .-( онцлогийг судлан тогтооход оршино. Судаягааны материая, аргазуй. Улсынзмгэг судлал-шүүх змнэлгийн төвийн задлан шинжилгээнийлабораторитослоорнасбарсан 183 •о/үхдийн цогцост биезүйн ундсэн үзүүлэлтийг З.В.Бунакийн. дстор эрхтний хэмжилтийг А.И.Абрикосов, г.г.Автандилов иарын (1. 2 :2. 15. 17] аргаар,
- Улаанбаатар хотноо 2002 оны 3-6 сард герсен 208 хүүхдийн терөх уеийн б!ле бялдрын хегжилтийн судалгаагДЭМБ~ынбоповсруулсан^Ап1ПгоЧ1991) хүүхдийн өселт хөгжилтийг тодорхойлдог >19] аргачлалаар,
- Улаанбаатар хотноо 2003 оны 10-12 сард цэцэрлзгт болон гэртзз хумүужиж байгаа 4-5 настай 120 зрзгтэй, эмэгтэй хуүхдийн антролометрийи судалгааг ДЭМБ-ын хуухдийн зселт хөгжилтийг тодорхойлдог {18.19) аргачлалаар,
- Улаанбаатар хотын 11-15 насны (100) охидоос сарын тзмдзг анх ирзх үеийн насны бүтцийг тодорхойлох судалгааг асуулга, ярилцлагын аргаар[7,14]тустуссудлан материал цуглуулав
Дүгнэлт
1. Монгол хуухдийн жин, өндер, жин өндрийн индекс болон тархи, зүрх, гол судасны хзсгуүд, амьсгалын замын, хоол боловсруулах эрхтнуүдийн, бөөрний, дэлүүний, бамбай, бөерний дзэд булчирхайн. өнчин таохины морфолсги шинжийн дундаж үзүүлэлтуүдийг насны бүлгэзр тогтооход дараах зүй тогтлууд ажиглагдав.
а. Монгол хүүхдийн жин, өндөр, жин/өндрийн индекс, дотор эрхтнүүдийн жин, хэмжээ өсөлт хөгжилтийн ерөнхий зүй тогтолтой тохирч байна.
б. Зүрх, элэг, бөөр, дэлүуний морфологи шинжийн үзуүлэлтууд 1 хүртзлх нас, 4-5 нас, 12- 14 насны булгүудэд давуутай томорч байгаа нь бме бялдрын эрчимтэй өсэлтийн үеүдтэй давхцаж байна.
в. Монгол хөвгүүд 3397.37±39.64г жинтэй, 50.89±0.22 см, охид 3360.28+43.56 г жинтэй, 51,02±0.26 см өндертэй төрж байна.
2. Монгол хүүхдийн бие бялдар, дотор эрхтний лавлагаа хэмжээг насиы булгээр, биеийн жинд дотор эрхтний эзлэх хувийг тогтоов.
а. Монгол хүухдийн бие бялдрын өсөлт хөгжилтийн анхны эрчимтэй үе 1-3 cap, 7-9 сартайд, 2-р уе 4-5 насзнд, 3-р үе 12-14 насанд давхцаж байна. Хүүхэд төрөхдеө болон 0-30 хоногтойдоо жин өндрийн үзүүлэлт үе тэнгийнхнээсээ бага, 1 хүртэлх насандаа ойролцоо үзүүлэлттэй, 4-5 насандаа өсөлт хегжилтийнхоцрогдолтой, 12-14 насандаахэвийн үзүүлэлттэй болж хөгждөг байна.
б. Хүүхдийн биеийн жин, тархины жин насны бага булгээс эхлэн эрчимтэй нэмэгдэж, харин биеийн жиндээ тархины жингийн эзлэх хувь буурч байна.
в. Биеийн жиндээ эрхтнүудийн эзлэх эзлэхүүний хэмжзэ тогтмол байх зуй тогтол янз бүрийн популяцид төрж байгаа хүүхдүүдзд ажиглагдлаа. Харин цаашид насны бүлэг нэмэгдэхэд өсөлт хегжилтийн онцлогтой холбоотойгоор энэ харьцаа өөрчлөгдөж байна
Изд-во Медицина. М.: 1990. 382 с.
2. Автандилов Г.Г. Основные
патоанатомической практики. - М.: 1996.383 с.
3. Алексеев Т.И. Географичөская среда и биология человека. -М.: Мысль. 1977. 290 с.
4. Алексеева Т.И. Антропология медицине.-М.: Изд-во МГУ. 1986. 16-107 с.
5. Батчулуун Д. Физическое развитие детей от 1-го месяца до 17 лет и некоторые гигиенические вопросы акселерации развития школьников г. Улан-Батора, Автореф. На.соис. уч. ст. к. м. н.- УБ. 1981. 3-22 с.
6. Беков Д.В., Ткаченка Д.А. и др.
Индивидуальная анатомическая изменчивость
органов, систем и формы тела человека- !<.: Здоровья.-1988. 23-159 с.
7. Бунак В.В. Факторы, опрөдөляюшиө
физическую дееспособиость и физическоө
развитие е период роста. Тр. V науч. Конф. По
возрастной морфологии, физмологии и биохимии.
М.: АПН. СССР. 1962. 37-44 с.
8. Казначеев В.П. Казначеев С.В. Адаптация и конституция человека. Новосибирск. Изд-во. Наука. 1986. 118 с.
9. Казначеев В.П и др. Экология человека. М.: Изд-во Наука. 1988.208 c.
10. Миклашевская Н.Н., Соловьева B.C.,
Година Е.З. Poem u развитие детей в
высокогорных районах южной Киргизии, //Вопр.
Антропологии. 1972. Вып. 40.
11. Оросоо Г. Физическое и нервно-психическоө оазвитие детей первого года жизни г.Улан-Батора. Дэд эрдэмтний зэрэг горилсон зохиолын хураангуй. УБ. 1990. 24 х.
12. Туул М. Насанд хүрсэн монгол хүний дотор эрхтний хзмжилзүй, АУ-ны дэд докторын зэрэг горилсон диссертаци. УБ. 1996 он. 137 х.
13. Харрисон Д.Ж. Уайнер Д.Ж., Теннер Д.Ж. Биология человека. Перевсанг. Изд-во Мир. М.: 1979.С.472-563
14. Цэндсүрэн П. Физическое и половое развитие девочек и девушек МНР. Дэд эрдэмтний зэрэг горилсон зохиолын хураангуй. -УБ. 1977. 26 х.
15. Человек Медико-биологическое данные (Публикация 23. Международной комисси по радиологической защите.) Коллектив авторов. Перевод. С анг. -М.: Медицина. 1977. 496 с
16. Harrison G.A and Walsh R.J (eds) 1974. A discussion of human adaptability in a tropical ecosystem. An. J.B.P investigition of two New Guinea communoties. Phil. Trans. Roy. Soc. B. 268. p.221-400.
17. Oja E., Collan Y. Basic principles of image analysis bv a computer/ZStereoiogy and morphometry /npaf/)o/ogy.-Kuopio-1983. pp. 48-59.
Roberts D.E. (1973) Climate and human variability MA: Addison Wesley.
18. Wheitlay R. J. Reference values in pediatric medicine (comment) Mayo Cien Proc1990, Mar 65(3) pp.431-5.
19. WHO Technical Report Series 6 854. Physical status: the use and interpretation of anthropometry. Report of WHO Expert Committee. Geneva. 1995.
