Монголын анагаах ухаан, 1971, 2(6)

Бнмау-ын хүн амын доторхи үе мөч дутуутай хүмүүсийн байдал

( Судалгааны өгүүлэл )

У. Готов

Анагаах ухааны хүрээлэн

 

   Өгүүллийн PDF-ийг татах

Абстракт

Обшая чпслешюсть люден без какнх-либо конечностей (рука пли нога), зар«-гистрнрованных перешісыо 1963 года, составляет 978 плн на 10000 душ населения при ходится 9, 6, что является невысокнм показателем.

Нз ннг мужчгш на 10000 душ иаселення приходится 11,4, а женщин 7,8. С увеличе-ішем возраста неуклоино увеличивается чнсло людей с вышеуказанныы увечьем, но. резкніі подіем паблюдается до 20 лет.

Зөвлөлт Холбоот Улсад 1926 онд явуулсан хүн амын тооллогоор хойд Кавказын хязгаарт 1000 хүн амд хөл гарын саатай 0,84, нэг гаргүй 0,74, хоёр гаргүй 0,04, нэг хөлгүй 1,06, хоёр хөлгүй 0,19 хүн оногдож байжээ (Гозулов А. И.).

Бид өөрийн үзүүлэлтийг хойд Кавказын хязгаарт материалтай зэрэгцүүлэн үзэхийн тулд тэдний тоонд үндэслэн 10000 хүн амд ногдохоор зарим үзүүлэлт гаргав.

1-р хүснэгт

Хойд Кавказын хязгаар дахь үе мөч дутуу хүмүүсийг 10000 хүн амд ногдуулбал (тэдний тоонд үндэслэн бодож гаргав)                                                                                               

	Бүгд хүн ам	Үе меч дутуу хүмүүс	10000 хүн амд ногдох нь
Бүгд Эмэгтэй Эрэгтэй	8363541 4336995 4026546	24010 7325 16685	28,7 16,9 41,4

Манайд явагдсан 1963 оны тооллогоор үе мөч дутуу хүмүүс 978 байгаа буюу 10000 хүн амд 9,6 оногдож байна. Үүнээс үзэхэд тус улсын хүн амын дундах үе мөч дутуу хүмүүсийн эзлэх хэмжээ нилээд бага харагдаж байна.

2-р хүснэгтээс үзэхэд үе мөч дутуу хүмүүс аймаг бүрд ижилгүй, 10000 хүн ам тутамд 3,0—19,0 ногдож Дундговь, Өвврхангай, Хэнтий, Ѳмнөговь, Хѳвсгѳл аймгууд эхний байруудыг эзэлж байгаа бөгѳѳд улсын хүн амын насанд стандартчилж үзэхэд их биш өөрчлөлт гарч байрны хувьд зарим өөрчлөлт орсон нь харагдаж байна.

2-p x ү cнэ г т

Ye мөч дутуу хүмүүсийг аймаг, хотоор 10000 хүн амд ногдуулбал стандарчилсан үзүүлэлт (1963 оны байдлаар)

Аймаг, хотууд	Аймгийн хун ам	Үе мөч ду-туу хүмуү-сийн аб-солют TOO	10000  хүн амд ногдох нь	Стапдартчлагдсап үзүүлэлт    10000 хүн  амд
Дундговь	28365	54	19,0	15,0
Өвөрхангай	55540	92	16,6	16,4
7\ Э1.тіііі	36308	59	16,2	14,0
Өмнөговь	225С8	31	15,1	11,8
ХӨЛ	628/.0	91	14,5	14,3
Төв	51918	70	13,5	11,9
	35GE2	45	12,6	11,2
Бу лган	32503	28	11,7	11,4
Ар хангай	62955	68	10,8	11,4
Баян-Өлгий	47217	48	10,1	10,1
Увс	5111:8	51	10,0	10,6
Говь –Алтай	42281	л2	9,9	10,6
Баянхонгор	451,9	3?	8,2	І             8,9
Завхан	59214	45	7,6	!             7,9
Дог 1 оговь	2"085	19	7,01	6,2
Сүхбаатар	31631	19	6,01	!             6,1
Улаанбаатар	217191	128	5,9	!              6,1
Сэлэнгэ	44292	17	3,8	3,8
У, овд	46'53	14	!     з,о	!            3,2
Бүгд	1017952	978	,        9,6	—

                                                                     3-р х ү с н э г т Насны ялгаа 10000 хүн амд

Үе мөч дутуутай хүмүүсийн 10000 хүн амд ноогдох тоо 0—4 насанд 0,2 байснаа 5—9 насанд 1.6 болж шууд 8 дахин өссөн ба 10—14 насанд 3,3 буюу түрүүчийн группээс хоёр дахин, 10—14 насныхаас 15—19 насанд 2,7 дахин тус тус нэмэгдэж байна. Гэтэл 20—29 насанд урьдах группээс зөвхөн 0,7 хүчээр 30—39 насанд 0,8 хүнээр өсөж харин 40—49 насанд урьдах группээс 6,8 хүнээр буюу бараг хоёр дахин огцом өссөн байна. Цаашдаа 50—59 насанд 4,1 хүн, 60—69 насанд 3,1 хүн, 70 ба дээш насанд 0,9 хүнээр тус тус бага хэмжээгээр нэмэгджээ. Үүнээс үзэхэд үе мөч дутуу хүмүүсийн тоо 10000 хүн амд нас ахих тутам нэмэгдэхийн зэрэгцээ 20 хүртэлх насанд, түүний дотор 5—9 насанд огцом нэмэгдэж байна. Дутуу тахир хүмүүсийг хүйсний байдлаар авч үзвэл эрэгтэйчүүд 579 буюу 10000 хүн амд 11,4 , эмэгтэйчүүд 399 хүн буюу хүн амд 7,8 ногдож дутуу тахир эрэгтэйчүүд эмэгтэйчүүдээс илүүтэй байгааг харуулж байна. 1963 оны тооллогоор үе мөч дутуу хүмүүс 10000 хүн амд 9,6 ногдож байхад Ө. Готовын 1970 онд бичсэнээр мөн, тооллогод ухаан солиотой хүмүүс 16,7, хараагүйчүүд 14,8 , дүлий ба дүлий хэлгүйчүүд 12,8 байжээ. Үүнээс үзэхэд үе мөч дутуу хүмүүсийн тоо ухаан солиотой, хараагүй, дүлий ба дүлий хэлгүй хүмүүсээс арай цөөн байна.

Шүүмжлэн хэлэлцвэл. Үе мөч дутуу хүмүүсийн 10000 хүн амд ногдох тоо тѳдий л ихгүй байгаа боловч нийгэм хангамж болон эрүүлийг хамгаалах байгууллагын анхаарлыг татаж арга хэмжээ авууштай болохыг тэмдэглэх хэрэгтэй юм. Үе мөч дутуу хүмүүс аймгуудаар маш их хэлбэлзэлтэй байгаагийн дотор Дундговь, Өвөрхангай, Хэнтий, Ѳмнѳговь зэрэг аймгуудад илүүтэй байгаагийн шалтгааныг илрүүлэх талаар зориуд арга хэмжээ авууштай юм шиг санагдана. 20 хүртэлх насанд үе мөч дутуу хүмүүс эрс огцом өсөж байгаа нь тэдний дунд урьдчилан сэргийлэх ажил зохиох асуудал шаардлагатайг зааж байна.

Ном зүй

Гозулон А. И. Морфология населення. Ростов-на-Дону, 1929, стр. 441—442. ӨГотов, Ш.Доржжадамба. БНМАУ-ын доторхи сэтгэл мэдрэлийн өвчний байдал. Анагаах ухааны дээд сургуулийн эрдэм шинжилгээний бичиг. 1909. Ө Готов Хараагүйчүүдийн тоо. Анагаах ухааны эрдэм шинжилгээний бичиг. 1970 №12 (20), 127—131. Ө. Готов. Дүлий ба хэлгүй тархалт. Монголын анагаах ухаан цуврал. 1970, I, 27—30.

 

Нийтлэлийн нээгдсэн тоо: 353