ЭАХНСУ-ыí èíñòèòóò, ХӨЭС больниц
Өгүүллийн PDF-ийг татах
1960 оíîîс хойших эрдэìтдийн судалгаанд вируст гепатитийг олон төрлийн вирусээр үүсдэг хэсэг (бүлэг) хàлдвàрт өвчин гэж бичих болжээ (3). 1963 оíд дэлхийн Эðүүлèйг Хамгаалах байгууллагын магадлах комиссоос вируст гепатèт өвчíий дотор A.В вирусээр үүсдэг гепатит А, гепàтит Â байдаг гэж ангилжээ. (13, 12). Эíý гепатит А халдварт (ба гепатит В) ийлдэст гепатит өвчíүүдийг түүнтэй их төстэй гол антропопозыч 80, бусàд болон энтрозонозын 190 йэр бүхий олон хэлбэрийн өвчнөөс ялгах шаардлагатай байдгийг анхаарах естой. (1, 3, 8) Тухайлбал үүíд зөвхөí вирусээр ү¿сдэг 40 өвчиí орíо. (2, 5, 10). 1956-1970 оíуудад Кишинев хотын халдвартын больницад вируст гепатит оноштой хэвтсэí өвчтөний 13-16% нь өөр өвчтэй хүмүүс байжээ. Иймээс «гепатит өвчíий тухай урьд өмнө гарсан ойлголтыг хянан үзэхийн зэрэгцээгээр шинжлэх ухааны одоогийн түвшинд тулгуурлан вируст гепатит өвчний бүх хэлбэрийг зөв оношилж чадсаны үндсэн дээр өвчинтэй тууштàй тэмцэж болно гэдэгт би итгэнэ» гэж И.Р.Дробинский 1972 оíд бичсэнийг эмнэлгийн одоогийн үйл ажиллагаанд тусган хэрэглүүштэй байна. Манай оронд элбэг тохиолддог вируст гепатит өвчнèйг оношлох, түүнтэй тэмцэх ажил нарийí түвэгтэй байгаà одоо үед халдварт бà ийлдэст геïатит өвчтэй 133 хүíд дîр дурдсан судалгаа хийснээ тоâч өгүүлье. Судалсан з¿йл, арга: 1975 оны 1-р сараàс 2-р сàр хүртэлх хугацаанд Улаàнбаатар хотын халдварт өвчин эмчлэн сэргийлэх больницад халдварт бà ийлдэст гепатит гэдэг оноштой хэвтэí эмчлүүлсэн өвчтөнүүдмйн дотроос өвчèн ýхлэхээс өмíө 14-40 хоíогт хурц гепатит өâчтэй хүнтэй шууд хавьтал болсон 62, мөн өвчèн эхлэхээс өмнө 40-180 хоíогт ямар нэг тариа, цус плазм хийлгэсзн 71 өвчтөíийг тус тус сонгон àвч, тэдгээрèйн клиник эпидемиологи, лабораторыг шинжилгээнд ажиглалт хèйв. Энэ удаагийн судалгаанд парентериаль (арьс салст нэвтлэх) замаар үүссэн халдварт гепатит ороогүй. Судалгаанд хамрагдсаí өвчтөнд клиíèкийн үзлэгийг тогтмол хийхийí хамт тэдгээр өвчтөíий цусанд принцийí аргаар Австрали антиген, Иендрàшкагийн аргаар бèлирубинийг, фрейнкель-Реитманы apraað траíсаминазыг, Макалканы аргаар тимолыг тус тус шинжлэв. Өвчтөíийг больницаас гаргахдаа манай халдвартыí больницаä одоогоор баримталж байгаа клèнèк-лабораторын дараахь үзүүлэлтийг баримтлав. Үүнд: Өвчтөний биеийн ерөнхий байдал сайжирч, арьс салстанд шар туяа бүрэн арилсан, ямар нэг зовиургүй болж элэгний хэмжээ хэвийí байдалд орсон, цусан дахь билирубиний хэмжээ 1 буюу түүнээс бага болж тараíсаминаз, тèмолын шинжилгээ хийхэд гажиг өөрчлºлтгүй болсоí зэргèйг оруулав.
Судалсан байдал: 133 өвчтөнд клиник ëаборàтîрын үзлэг øинжилгээ хийх хугаöàаíд тэдгээриéн 7 áуюу 5,2% íь дахисан, архаг хэлбэрийн гепатиттэй, 11 буюу 8,3% нь цэврүүдэхиéí (герпèс), цитомиганы, нярайн Гноврожденний) гэх мэт бусад вирусийн гепатит өвчèнтэй төстэй байсан тул цаашдын судалгаанд оруулàагүй. Үлдсэн 115 өвчтөíий цусанд австрали антиген шинжлэхэд халдварт гепатит өâчтэй 51 хүний 3,9%-д нь èйлдэст гепатит өвчтэé 64 хүíèй 33,5%-д íь тус тус эсðэг байв. Халдварт (эр 26, эм 25) ба ийлдэст (эр 28, эм 36) гепатиò өвчтэй хүмүүсиéг нàñíû бүлгээр ялгàхàд (хүсíэгт №1) 0-12 саðтай хүүхдèéí 83,1% 40-өес дээш íàñòàé хүмүүсèйí 8,6% нь тус тус ийлдэст геïàòèò ºâчтэй бàйв. Халдварт ба èйлдэст гепатит өвчнөөр өвчлөхөд насны онцлог байдаг талаар гадаадын судлаачдыí (7) гаргасан дүгíэлттэй бидний энэ судалгàа үндсэíдээ тохèрч бàйгаа боловч ийлдэст гепатиттэé өвчтөний дотор 1-10, 15-29 настàй хүмүүсийн эзлэх хувь бидíийхээс арай èх байна. Энэ íь манай ороíд вèруст гепатитийн парентериалè замаар халдварлах нөхцөлийг одоогоор арилгаж чàдаагүй, ийлдэст геïàòèт өвчнèй үед түүний эсрэг дархлàà тогтоогддоггүй зэргээс øàлтгаалах үндэстэй бàйíà. Ийлдэст геïàòèтээр өâчлөгчдийч дотор залхуу х¿рэх, үå мөчөөр ºвдөх, хоолонд дургүй болох øинж олоí өвчтөнд илэрсэн боловч íасны áàéäëààñ шàлтгаалан харилцаí адилгүй байв. (Хүснэгт №2)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Эдгээр шинжийн дотроос үе мөчөөр өвдөх шинж нь ийлдэст гепатитийн үед илүү евөрмөц байдлаар ажиглагдав. Насанд хүрсэн өвчтөний цусанд тимоолыí дундаж хэмжээг тодорхойлоход халдварт ба ийлдэст гепатит өвчний хооронд маш бага ялгаатай байлаа. Бид, халдварт ба ийлдэст гепатит өвчтэй хүмүүст äээр дурдсан судалгаа хийснээс гадна тэдгээрт мэрэгжлийн ялгаа, өвчнийхөө хэд дэх хоногт хэвтсэн, өвчèн эхлэх хэлбэр, цусан дахь трансаминазын хэмжээ, цусны цагаан цогцыí тоо, шарлах үед илэрдэг 10 гаруй шинж тэмдгийг харьцуулан судлахад мэдэгдэхүйц ялгаа гараагүé.
Дүгнэлт
- Судлагдсан өвчтөн дотроос 0-12 сартай хүүхдийн 83,1%, 40-өөс дээш настай хүмүүсийн 77,8-84,2% нь ийлдэст гепатитээр, 1-7 ба 20-29 настай хүмүүсийн 60,0-64,8% нь халдварт гепатитээр тус тус өвчилсөн байна.
- Шарын өмнөх үед үе мөчөөр өвдөх шинж ийлдэст ãåпатитээр өвчлөгчдийн 64,0%, халдварт гепатитээр өвчлөгчдиéн 9,8%-д тус òóñ èëðýâ.
- Халдварт гепатит өвчний үргэлжлэх хоног 28.4, ийлдэст геïатит өвчнийх 34,8 хоног, тэдгээриин =3,4 баив.
4. Халдварт ба ийлдэст гепàтитèéí эпидемиологи, нас, улирал, парентåраëи эмчилгээ, г.м. (клиник ба лабораторын øèíжилгээнүүдийг (австирал и антèãен г.м) хавсруулан хэрэгëэхэд тэдгээр өвчнүүдийг өөр хооронд нь буюу бусад вирусèйн гепатитээс ялган оношлох үндэслэлтэй байна.
2. К.В.Бунин. Ранняя дèференциальная диагностика инф. болезней 1960.
3. И.P.Дробинский. Острый вирусный гепàтит. М. Кишинеâ. 1972.
4. A.В.Еременко и äð. О клинèке сывороточного гепатита. В кн. Лечение иíф. больных. в VIII. М. 1970, с. 76-87
5. А.Л.Мясников. Болезни печени. М. медгиз. 1949.
6. Э.М.Осна a äð. Клинико-эпидемиологическая характеристика сывороточного и инфекционного гепатита. сбор. трудов АМН СССР, 1972, С. 58-62.
7. Е.A.Пакторис и др. Диагностика сывороточного и инфекционного гепатит. сбор. трудов АМН СССР, 1972, с. 5-25.
8. Е.М.Тареев и др. Эпидемического гепатит. М. Москва. 1970.
9. Б.Л.Угрюмов., Сывоðоточный гепатит. М. Киев. 1975.
10. Bieling, О. Gsell. Die Virrus Iran Rheiten des. Lepztg 1954.
11. W.H.O. Epidem vitae statist. Report 1961. 14. p. 253-290. 1962.
