Анагаах ухааны хүрээлэн
Abstract. The anatomic classification provided by echocardiography is important factor of cardiac valves repair, operative mortality, preoperative and postoperative outcome.
Echocardiographic measurement of valvular thicknesses if difficult and the measured thickness may be greater than the actual thickness because of the gain setting, poor resolution in the far field and the ultrasound transit time being slower in the dense, fibrocalcific structures than in soft tissue.
Mitral annularphysiology has been studied in both experimental animals and human subjects using twodimensional (2D) echocardiography, roentgenogram and somomicrometry, magnetic resonance imaging (MRI).
In several studies of annular area change has been a point of ample controversy. This debate is further compounded by discordant results in studies investigating annular motion in the setting of mitral ring annuloplasty. These apparent discrepancies may be due to varying patient characteristics, species differences, and methods of
measurement.
Objective: To assess echocardiographic characteristics of mitral valve in healthy adults.
Methods and Results: The study group comprised 60 healthy participants between 22 and 64 years (mean 35.19±11.81 years), 60% of who were female. For the all cases height was 169.08±5.27 cm in men, 162.66±7.05 cm in women (range 150-177 cm), weight was 67.92±12.84 kg in men, 60.34±9.54 kg in women (range 41-97 kg), and body surface area was 1.78±0.18 m2 in men, 1.63±0.13 m2 in women (range 1.43-2.17 m2). Participants were not eligible if they had a history of cardiac disease. Height and weight were measured immediatly before the echocardiographic study. All participants had normal LV contraction and no valvular disease as assessed echocardiography.
Echocardiography was performed with Medison Co.,Ltd SA-8000EX machine.
The measurements of RV, IVSs, ESD, LVM p>0.05, EDV p>0.01 were significantly higher in men. In hearts of participants the measured mean circumference of the mitral valve ring was 9.57±0.73 cm, and the valve mean area by planimetry 4.62±0.83 ñì2, by doppler 4.20±0.93 ñì2. There were p>0.001 statistically difference in anterior leaflet of mitral valve among gender by B-mode measurement.
Conclusions:
- The measured circumference of the mitral valve ring was 9.80±0.94 cm in men, 9.48±0.62 cm in women, and valve area 4.98±0.78 cm2 in men, 4.48±0.82 ñì2 in women by planimetry 4.71±0.86 ñm2 in men, 4.24±0.98 ñm2 in women by doppler method. There were p>0.001 statistic difference in anterior leaflet of mitral valve among gender by B-mode measurement.
- No statistically significant difference in diastolic velocity of mitral annulus motion was found among gender.
- The values of mitral valve motion by M-mode were similar in both sexes.
Pp. , Tables 4, References 20
Зүрхний хэт авиа (ЗХА)-н шинжилгээгээр хавхлагын анатомийн ангилалыг гаргах нь хавхлага засах мэс заслын өмнөх болон дараах үеийн үр дүн, хагалгааны үеийн нас баралтыг бууруулахад чухал хүчин зүйл болдог [14]. Фиброзон цагираг хоёр хавтаст хавхлагын хэвийн үйл ажиллагаа явуулахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. ХХХ-ын фиброзон цагираг хатуу холбогч эд агуулдаг ба нээлтийн талбай нь 4-6 см2. Хоёр хавтаст хавхлага (ХХХ)-ыг засах хагалгааны үр дүнд хагалгааны өмнөх зүрхний хэт авиан шинжилгээ, хүйсийн ялгаа нөлөөлдөг болох, мөн амжилтгүй болсон хавхлага засах хагалгааны дараа хиймэл хавхлага суулгах шаардлага гардаг ба энэ нь анхдагчаар хиймэл хавхлага суулгах хагалгаанаас эндэгдэл өндөр байдаг тухай судалгааны үр дүн гарсан байна [18].
ЗХА-н шинжилгээгээр хавхлагын зузааныг тодорхойлоход хүндрэлтэй байдаг, хэмжсэн зузаан жинхэнэ зузаанаас илүү байдаг ба хүрээ нэмэгдэх, талбай холоос ялгагдах байдал муу ба хэт авиан дамжих хугацаа зөөлөн эдийг бодвол фиброкальц нягт бүтэцэнд удаан байдагтай холбоотой [6, 19].
ЗХА-н хоёр хэмжээст (2D) шинжилгээ ХХХ ба гурван хавтаст хавхлагын цагирагийг хэмжихэд чухал болохыг Howard [12] задлан шинжилгээний үр дүнтэй харьцуулж баталсан байна. ХХХ-ын цагирагийн физиологийг туршилтын амьтан ба хүн дээр 2D, 3D зүрхний хэт авиан шинжилгээ [9], рентген болон сономикрометр [10], цөмийн ба дүрслэлт (MRI) [2, 11] шинжилгээнүүдээр судалсан байна. Эдгээр судалгаануудад маргаантай, зөрөөтэй судалгааны үр дүн нэлээд байдаг [4, 8]. Pai болон түүний хамрагчдын судалгаагаар [16] зүрхний 2D хэт авиан шинжилгээнд ХХХ-ын цагирагийн хамгийн их хэмжээ сулралын дунд үед 12.2±3.8 см2, төгсгөл үед 10.2±3.1 см2 байсан. Мөн дээрхтэй төстэй том хэмжээтэй цагирагийн хэмжээг 11.8±2.5 см2 гурван хэмжээст ба улаан хоолойн хэт авиан шинжилгээгээр зүүн ховдлын сулрах үйл ажиллагаа хэвийн эрүүл хүмүүст [7] гаргасан байна. Хүн дээр хийгдсэн ХХХ-ын цагирагийн хүрээг хэмжсэн судалгаанд 6.4 см2-8.2 см2 хэмжээ гарсан байна [3, 5]. Ийм ялгаа зөрөөтэй байдаг нь хүн бүрийн онцлог, хэмжилтийн өөр өөр аргууд хэрэглэдэгтэй холбоотой байх боломжтой.
Судалгааны зорилго. Насанд хүрсэн эрүүл хүний хоёр хавтаст хавхлагын хэт авиан үзүүлэлтийн онцлогийг судлах.
Судалгааны хэрэглэгдэхүүн ба арга зүй. Зүрхний хэт авиан шинжилгээг П.Н.Шастины КТЭийн амбулаторийн үзлэгээр (анамнез, бодит үзлэг, лабораторийн шинжилгээ) эрүүл гэж тогтоогдсон 60 хүнд хийв. АНУ-ын зүрхний хэт авиан нийгэмлэг (Association of echocardiography 1986)-ийн ангилалыг ДЭМБ-аас(1986) баталгаажуулан дэлхий нийтэд зөвшилцөн, хэлэлцэж, хэрэглэж байгаа аргачлалыг баримтлан үзүүлэлтүүдийг нарийвчлан тодорхойлов. Зүрхний хэт авиан шинжилгээнд Medison Co.,Ltd үйлдвэрийн SA- 8000EX маркийн хоёр хэмжээст (2D) өнгөт допплерт аппарат ашиглан трансторакал датчикаар 2.5 MHz дамжуулагчаар 7.5 см фокусын зайтайгаар хийв.
Бүх өвчтөнд хэмжилтийг стандарт байрлалаар- өвчүүний хажуугийн урт болон богино тэнхлэгт, богино тэнхлэгт 3 түвшинд-хоёр хавтаст хавхлагын, хөхлөг булчингийн, гол судасны хавхлага, уушгины артерийн түвшинд; зүрхний оройн байрлалд хоёр, гурав, дөрөв, таван хөндийн байрлалд хэмжилтүүд авсан.
BSA-биеийн гадаргуугийн талбай (г/м2)
Haycock, Schwartz, Wisotsky нарын томъёогоор:
BSA(м2)=0.024265*жин(кг)0.5378*өндөр(см)0.3964
LA-зүүн тосгуурын хэмжээ (см)
RV-баруун ховдлын хэмжээ (см)
IVSd-ховдол хоорондын таславчийн зузаан сулралд (см)
IVSs-ховдол хоорондын таславчийн зузаан агшилтад (см)
EDD-зүүн ховдлын сулралын төгсгөлийн хэмжээ (см)
ESD-зүүн ховдлын агшилтын төгсгөлийн хэмжээ (см)
PWd-зүүн ховдлын арын ханын зузаан сулралд (см)
PWs-зүүн ховдлын ар ханын зузаан агшилтад (см)
EDV-зүүн ховдлын сулралын төгсгөлийн эзэлхүүн (мл)
ESV-зүүн ховдлын агшилтын төгсгөлийн эзэлхүүн (мл)
Teichholz-н томъёогоор: EDV(мл)=(7.0/2.4+EDD)*EDD3
ESV(мл)=(7.0/2.4+ESD)*ESD3
SV-нэг удаа агших үеийн цусны эзэлхүүн (мл) SV(мл)=EDV-ESV
EF-зүрхний агших чадвар (%) EF(%)=SV/EDV*100%
FS- зүрх хөндлөн агших хүч (%) FS(%)=EDD-ESD/EDD*100%
LVMM-зүүн ховдлын жин (г)
ASE-cube томъёогоор LVMM=1.04*(IVSd+EDD+PWd)3-EDD3 (170.182.216)
R.V.Devereux, N.Reichek LVMM=0.8*[1.04*(IVSd+EDD+PWd)3-EDD3]-13.6
(66.71.73)
LVMI-зүүн ховдлын жингийн индекс (г/м2) LVMMI(г/м2)=LVMM/BSA
Е (м/c)-эрт дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурд
А (м/c)-тосгуурын агшилтын хожуу дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурд
E/A-харьцуулсан харьцаа
MVvti (м/c)-хурдны интеграл
MVA-хоёр хавтаст хавхлагын нээлтийн талбай допплероор
MVA=LVOTvti*LVOTcsa/MVvti
DT(м/c)-эрт дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурдны удаашрах хугацаа
IVRT(м/c)-изоволюметрик сулралын хугацаа
Судалгааны ажлын үр дүн, хэлцэмж. Бид судалгаандаа 22-64 насны (дундаж нас 35.19±11.81) эрэгтэй 36 (60.0%), эмэгтэй 24 (40.0%) нийт 60 харьцангуй эрүүл хүмүүсийг хамруулсан. Эдгээр хүмүүс зүрх судасны системийн өвчний асуумжгүй, mлабораторийн шинжилгээндээ өөрчлөлтгүй, зүрхний цахилгаан бичлэг хэвийн үзүүлэлттэй байв. Судалгаанд хамрагдагсдын биеийн жин 41- 97 кг, дундажаар эрэгтэйд 67.92±12.84 кг, эмэгтэйд 60.34±9.54 кг, биеийн өндөр 150-177 см, дундажаар эрэгтэйд 169.08±5.27 см, эмэгтэйд 162.66±7.05 см, биеийн гадаргуугийн талбай 1.43-2.17 м2 дунджаар эрэгтэйд 1.78±0.18 м2, эмэгтэйд 1.63±0.13 м2 байлаа.
Судалгаанд хамрагдсан хүмүүсийн ЗХА-н үзүүлэлтүүдийг хүйсийн ялгаагаар судалж хүснэгт 1-д үзүүлэв.
Судалгааны үр дүнгээс харахад баруун ховдлын хэмжээ, ховдол хоорондын таславчийн агшилтын зузаан, зүүн ховдлын агшилтын төгсгөлийн эзэлхүүн, зүүн ховдлын жин зэрэг нь хүйсийн хооронд p>0.05, зүүн ховдлын сулралын төгсгөлийн эзэлхүүн p>0.01 статистик ялгаатай бусад үзүүлэлтүүд эрэгтэй эмэгтэйд ялгаагүй байлаа. Бидний энэ судалгааны үр дүн Бразилийн судлаач Paulo Roberto Schvartzman [17] нарынхтай дүйж байсан ба манай орны судлаач Д.Сэржээгийн [1] судалгааны үр дүнтэй тохирч байлаа. Зүүн ховдлын хэмжээ агшилт, сулрал (EDD, ESD) тус бүрт эрэгтэйд 5.08±0.36 см, эмэгтэйд 4.61±0.30 см, зүүн тосгуурын хэмжээ (LA) эрэгтэйд 3.75±0.36 см, эмэгтэйд 3.31±0.32 см, зүүн ховдлын ханын зузаан (PW) эрэгтэйд 1.81±0.20 см, эмэгтэйд 1.55±0.15 см гэсэн MS Laur, MG Larson [13] нарын судалгааны үр дүнтэй харьцуулахад бидний судалгаа ойролцоо үр дүнтэй байна.
Бид ХХХ-ын нээлтийн талбай, тойрог уртыг В-mode-д өвчүүний зүүн хажуугийн шугам, богино тэнхлэгт ХХХ-ын түвшинд планиметрийн аргаар хэмжсэн ба нээлтийн талбайг допплерийн аргаар зүүн ховдлын гарах хэсгийн (LVOT) хурдны интеграл, хөндлөн огтлолын хэмжээний үржвэрийг ХХХ-ын хурдны интегралд харьцуулсан харьцаагаар тус тус тодорхойлсон. ХХХ-ын өмнөд ба арын хавтасын хэмжээг зүрхний оройд дөрвөн хөндийн байрлалд хэмжсэн (Хүснэгт 2).
Хүснэгтээс үзэхэд зүрхний оройн дөрвөн хөндийн байрлалд ХХХ-ын хавтасуудыг хэмжихэд өмнөд хавтасын хэмжээ хүйсийн хооронд p>0.001 бүхий ялгаатай гарсан. ХХХ-ын нээлтийн талбайн хэмжээг планиметр ба допплероор тус тус хэмжихэд ойролцоо утга гарсан ба энэ хоёр арга нь хавхлагын талбайг шинжилэхэд тохиромжтойг илтгэж байна. S.Westaby [20] нар ХХХ-ын дэлгэсэн уртын хэмжээг задлан шинжилгээгээр дундажаар 9.79±1.23 см, эрэгтэйд 0.15±1.24 см, эмэгтэйд 9.11±0.86 см гэсэн судалгааны үр дүнгүүдтэй дүйж байна. Зүрхний хэт авиан шинжилгээгээр JA Ormiston [15] ХХХ-ын нээлтийн талбай 3.8±0.7 см2, тойрог уртыг 9.3±0.9 см гэсэн үр дүн гаргажээ. Энэ судалгааны ХХХ-ын тойрог уртын хэмжээ бидний судалгааны үр дүнтэй тохирч, харин нээлтийн талбайн хэмжээ (p<0.001) br="">Зүүн ховдлын сулралын үйл ажиллагаа буюу ХХХ-аар урсах сулралын цусны урсгалыг зүрхний оройд дөрвөн хөндийн байрлалаар хэмжсэн үр дүнг харуулав (Хүснэгт 3).
<0.001) br=""> Судалгааны үр дүнд зүрхний ХХХ-аар урсах сулралын цусны урсгал хүйсийн хооронд статистик ялгаа ажиглагдсангүй. ЗХА-н эрүүл хүний ХХХаар урсах сулралын цусны урсгалын дундаж үр дүнг Feigenbaum [6], Д.Сэржээ [1] нарын судалгаагаар эрт дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурд (E) тус бүр 0.86±0.16 мс, 0.85±0.15 мс, 0.77±0.18 мс, хожуу дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурд (A) тус бүр 0.56±0.13 мс, 0.60±0.16 мс, 0.58±0.15 мс, эрт дүүрэлтийн хамгийн өндөр хурдны удаашрах хугацаа (DT) тус бүр 199±32 мс, 100.0±18.0 мс, 186±32 мс, изоволюметрик сулралын хугацаа (IVRT) тус бүр 73±16 мс, 81±5.9 мс, 69±12 мс гэсэн үр дүнтэй бидний судалгааны үр дүнтэй харьцуулахад ойролцоо байлаа.
ХХХ-ын хавтасын хөдөлгөөнийг M-mode-д хэмжиж гарсан үр дүнг хүснэгт 4-өөр үзүүлэв.
Бидний судалгаанд зүрхний хоёр хавтаст хавхлагийн хавтасын хөдөлгөөн эрэгтэй эмэгтэй хүмүүст статистик ялгаа ажиглагдаагүй. ХХХ-ын үзүүлэлтүүд нь зүрхний өвчний оношлогоонд чухал ач холбогдолтой. Зүүн ховдлын эзэлхүүн багассан үед (ХХХ-ын нарийсал, ГСХын нарийсал, зузаарлын кардиомопати) EF налуу багасаж хөндлөн болно. Харин зүүн ховдлын эзэлхүүн ихэссэн үед (ХХХ-ын дутагдал, ГСХ-ын дутагдал, артерийн битүүрээгүй цорго) EF налуу ихэснэ. Тэлэгдлийн кардиомиопатийн үед ESPP хэмжээ ихсэж, зузаарлын кардиомиопатийн үед багасдаг.
ДҮГНЭЛТ:
1. Насанд хүрсэн хүний зүрхний ХХХ-ын нээлтийн талбайн хэмжээ планиметрээр эрэгтэйд 4.98±0.78 см2, эмэгтэйд 4.48±0.82 см2, допплероор эрэгтэйд 4.71±0.86 см2, эмэгтэйд 4.24±0.98 см2 байв. ХХХ-ын тойрог уртын хэмжээ эрэгтэйд 9.80±0.94 см, эмэгтэйд 9.48±0.62 см байлаа. Зүрхний ХХХ-ын хавтасуудыг хэмжихэд өмнөд хавтасын хэмжээ хүйсийн хооронд p>0.001 бүхий ялгаа эрэгтэйд ажиглагдсан.
2. Зүрхний ХХХ-аар урсах сулралын цусны урсгал хүйсийн хооронд статистик ялгаа ажиглагдаагүй ба бусад судлаачдын үр дүнтэй ойролцоо байлаа.
3. Зүрхний хоёр хавтаст хавхлагын хавтасын хөдөлгөөн эрэгтэй эмэгтэй хүмүүст статистик ялгаа илрээгүй.
2. Онхуудай П, Тогтох Г. Зүрх. Монографи. 2007; 17-90.
3. Chiechi MA, Lees WM, Thompson R. Functional anatomy of the normal mitral valve. J Thorac Surg 1956;32:378–98.
4. Cosgrove DM, Arcidi JM, Rodriguez L, Stewart WJ, Powell K, Thomas JD. Initial experience with the Cosgrove-Edwards annuloplasty system. Ann
Thorac Surg 1995;60:499-504.
5. Du Plessis LA, Marchard P. The anatomy of the mitral valve and its associated structures. Thorax 1964;19:221–7.
6. Feigenbaum H. Echocardiography. 5th Edition ed. Philadelphia: Lea & Febiger; 1993.
7. Flachskampf FA, Chandra S, Gaddipatti A, et al. Analysis of shape and motion of the mitral annulus in subjects with and without cardiomyopathy by
echocardiographic 3-dimensional reconstruction. J Am Soc Echocardiography 2000;13:277-87.
8. Glasson JR, Green GR, Nistal JF, et al. Mitral annular size and shape in sheep with annuloplasty rings. J Thorac Car-diovasc Surg 1998;117:302–9.
9. Glasson JR, Komeda M, Daughters GT, et al. Three-dimensional regional dynamics of the normal mitral annulus during left ventricular ejection. J Thorac Cardiovasc Surg 1996;111:574–85.
10. Gorman JH, Gupta KB, Nistal JF, et al. Mitral annulus size and shape in sheep with annuloplasty rings. J Thorac Cardiovasc Surg 1996;117:302-9.
11. Komoda T, Hetzer R, Oellinger J, et al. Mitral annular flexibility. J Heart Valve Dis 1997;12:102–9.
12. Howard P. Gutgesell, Timothy Bricker, Edward V. Colvin, et al. Atrioventricular valve anular diameter: Two-dimensional echocardiographic-autopsy
correlation. Am J Cardiol 1984;53:1652-1655.
13. Laur MS, Larson MG, Levy D. Gender-specific reference M-mode values in adults:populationderived values with consideration of the impact of
height. J Am Coll Cardiol 1995;26:1039-46.
14. Maurice Enriquez-Sarano, William K. Freeman, et al. Functional anatomy of mitral regurgitation. J Am Coll Cardiol 1999;34(4):1129-36.
15. Ormiston JA, Shah P, Tei C, Wong M. Size and motion of the mitral valve annulus in man. Circulation 1981;64:113–20.
16. Pai RG, Tanimoto M, Jintapakorn W, Azevedo J, Pandian NG, Shah PM. Volume-rendered 3- dimensional dynamic anatomy of the mitral annulus
using TEE technique. J Heart Valve Dis 1995;4:623-7.
17. Paulo Roberto Schvartzman, Flavio Danni Fuchs, Alex Gules Mello, et al. Normal values of echocardiographic measurements. A population-based
study. Arq Bras Cardiol 2000;75 n.2.
18. Pieper PG, Hellemans IM, Hamer HPM, Ravelli ACJ, Van den Brink RBA, Ebels T, Lie KI, Visser CA. Additional Value of Biplane Transesophageal Echocardiography in assessing the Genesis of Mitral Regurgitation and the Feasibility of Valve Repair. Am J Cardiol 1995;75:489 493.
19. Roelandt J, van Dorp WG, Bom N, Laird JD, Hugenholtz PG. Resolution problems in echocardiography: a source of interpretation errors. Am J Cardiol 1976;37:256-262.
20. Westaby S, Karp RB, Blackstone EH, Bishop SP. Adult human valve dimensions and their surgical significance. Am J Cardiol 1984;53:552-556.
