1-ШКТЭ 2-ЭМШУИС 3-АУХ
Өгүүллийн PDF-ийг татах
Анх 1826 онд эрдэмтэн 1_аеппесэлэгний хатуурал (с1ггЬоз15) өвчний нэр томъёог өгч эмнэл зүйн шинж тэмдгийн тухай бичсэн тэр цагаас 200 гаруй жил өнгөрчээ. Эдүгээ АНУ-д С вирусээр үүсгэгдсэн элэгний хатуурлаар өвчлөгсөд 4 саяд хүрээд байгаа бөгөөд жил бүр 26-35 мянган хүн нас барж байна
Манай улсад элэгний цирроз өвчний шалтгаан, эмнэл зүйн зарим онцлогт хийсэн судалгаагаар вирусийн шалтгаант элэгний цирроз өвчний 72.8% В вирус, 27.2% нь С болон дельта вирусийн халдвартай байжээ. В болон С гепатитаар өвчлөгсдийн 2/3 орчимд нь 10-15 жилийн дараа, архи ба хордлогын шалтгаантай хүмүүсийн 70 орчим хувьд 4-5 жилийн дараа элэгний цирроз өвчний эмнэл зүйн шинжүүд илэрч байжээ. Элэгний цирроз өвчин элэгний эмгэгүүд дотроос хүндрэлээрээ тэргүүн байр эзэлдэг.
СУДАЛГААНЫ ЗОРИЛГО:
ШКТЭ-ийн Элэг Судлалын Төвд хэвтэн эмчлүүлэгсдэд элэгний циррозийн хөдлөл зүй түүний үе шат, эмчлүүлэгсдийн дундаж ор хоног, эмчилгээний зардал хоорондын хамаарал болон элэгний циррозийн эмнэл зүй, хүндрэлийн тохиолдлыг судлахад оршино.
СУДАЛГААНЫ ЗОРИЛТ:
1. Элэгний циррозийн хөдлөл зүйг тодорхойлох
2. Элэгний циррозтой эмчлүүлэгчийн нас хүйс, өвчний шалтгаан, үе шатыг судлах, эмчлүүлэгсдийн дундаж ор хоног, эмчилгээний зардлыг тооцох
3. Элэгний цирроз бүхий эмчлүүлэгсдийн үе шат, эмнэл зүй, хүндрэл тэдгээрийн хамаарлыг судлах
СУДАЛГААНЬ! АРГА
ШКТЭ-ийн ЭСТ-д 1999-2003 онд элэгний цирроз оношоор хэвтэн эмчлэгдсэн 925 эмчлүүлэгсдийн өвчний түүхэнд судалгаа хийж динамик эгнээний аргаар өвчлөлийн тохиолдол, дундаж ор хоног, эмчилгээний зардлыг тооцож гаргав.
Элэгний цирроз бүхий 191 эмчлүүлэгсдэд ерөнхий эмнэл зүйн, биохимийн, вирусийн маркерийн, цусны бүлэгнэлтийн, чанд авиан, уян дурангийн бүрдмэл шинжилгээ хийж нас хүйсний байдал, өвчний шалтгаан, үе шат, эмнэл зүй, хүндрэл тэдгээрийн хамаарлыг судалж ЗР5810 программаар боловсруулалт хийсэн.
СУДАЛГААНЫ ҮР ДҮН, ХЭЛЦЭМЖ:
Судалгаанд ШКТЭ-ийн Элэг Судлалын Төвд 1999-2003 онд 4666 эмчлүүлэгсэд хэвтэн эмчлүүлсний 925 нь буюу 19,6% нь элэгний цирроз оношоор эмчлэгдсэн байв. Өвчлөлийн байдлыг судлахад элэгний циррозоор эмчлүүлэгсдийн тоо жил бүр мэдэгдэхүйц нэмэгдэж байна. /дүрслэл1/.
Дүрслэл1
1999-2003 онд эмчлүүлэгсдийн тоо
Судалгаанд хамрагдсан эмчлүүлэгсдийг эмэгтэйчүүдийн өвчлөл зонхилох байрыг нас, хүйсний байдлаар авч үзвэл 40-49, 55-64 эзэлж байна /дүрслэл 21 насны эрэгтэйчүүдийн, 55-59 насны
Дүрслэл 2
Элэгний хатууралтай өвчтөний нас ба хүйс
Элэгний циррозийг шалтгаанаар нь авч НСУ-ийн шалтгаантай болох нь тогтоогдлоо.
үзвэл 12% нь шинжилгээгээр, 55.5% нь Дараагийн байранд архи, цөснийзамын , эм ба
эмчлүүлэгчээс авсан асуумжаар вирусийн хортбодис, бодисын солилцооны эмгэгүүдорж
шалтгаантай болох нь батлагдсан. Эндээс байна (дүрслэл2). харахад циррозийн шалтгааны 73%-ийг НВУ,
Судалгаанд хамрагдагсдыг шалтгаан, аРхи' эм' Х0РТ бодисын шалтгаантайд хүйсний хамаарлаар авч үзвэл НВУ, цөсний эрэгтэйчүүд давамгайлж байна /дүрслэл 41. эмгэгийн шалтгаантайд эмэгтэй, НВУ+НСУ, Дүрслэл 4
Бидний хийсэн судалгааны дүнгээс харахад элэгний циррозийн ээнэгшил бүрэн алдагдсан үе нийт эмчлүүлэгсдийн 51.2 %-ийг эзэлж байгаа нь Чайльд Пьюгийн ангиллаар ангилж авч үзсэнтэй харьцуулахад эрс ялгаатай болох нь харагдаж (Чайльд Пьюгийн
ангиллаар ээнэгшлийн ба ээнэгшил алдагдсан үе давамгайлж, ээнэгшил бүрэн алдагдлын үе нь маш бага хувийг эзэлж буй дүн гарсан) байна. /дүрслэл 5/.
Дүрслэл 5.
Эндээс харахад элэгний циррозийн ээнэгшил бүрэн алдагдсан үедээ эмчлэгдсэн эмчлүүлэгсдийн тоо нийт эмчлүүлэгсдийн талаас илүү хувийг эзэлж байна.
Өвчний үе шат хүндэрлээс хамааралтай дундаж ор хоног ээнэгшил бүрэн алдагдсан үед ээнэгшлийн үеийнхээс дунджаар 5,1 хоногоор илүү байгаа нь харагдаж байна / дүрслэл 7/.
Дундаж ор хоног
Элэгний циррозоор эмчлүүлэгсдийн эмчилгээнийзардалдунджаар32591,11 төгрөг эмчилгээний зардалд хийсэн судалгааны үр байлаа /Дүрслэл 8/. дүнг харуулбал ээнэгшил бүрэн алдагдсан
Дүрслэл 8 Эмчилгээний зардал
Энэ нь улсын төсөвт тусгагдсан нэг өв' төнд ноогдсон эмчилгээний дундаж зардлаас 2 дахин илүү байгаа ч эмчилгээний үр дүн гарах эмчилгээниЭ зардал гэж ү7М6 байгааг одоогийн бодит эмчилгээний зардалтай харьцуулан татан харуулбал /хүснэгт 1/:
ЭЗ: Цирроз печени вирусного генеза (НСУ) по классификации Чайльд-Пью "С". Синдром портальной гипертензии (асцит, спленомегалия, ВРВП III 51) оноштой эмчлүүлэгчийн эмчилгээний дундаж зардал
Хүснэгт1
ДҮГНЭЛТ
1. ШКТЭ-ийн ЭСТ-д сүүлийн 5 жилд хэвтэж эмчлүүлэгсдийн 19,8% (925) нь элэгний циррозоор эмчлүүлэгсдийн тоо тасралтгүй өссөөр байна.
2. Нас, хүйсний байдлаар хийсэн судалгаанд 40-49, 55-64 насны эрэгтэйчүүдэд, 55-59 насны эмэгтэйчүүдэд өвчлөл зонхилон тохиолдож байна
Циррозийн шалтгааны 73%-ийгвирусын шалтгаан, маркерийн шинжилгээ хийлгэсэн хүмүүсийн 10% нь НВУ, 6% нь НВ\/+НСУ, 2% нь НСУ-ийн халдпвартай , үлдсэн хувийг архи, цөсний замын эмгэг, эм ба хорт бодис, бодисын солилцооны эмгэгүүд эзэлж байна.
Судалгааны ' дүнгээс нийт эмчлүүлэгсдийн 38,8% ээнэгшил алдагдсан, 51,2% нь ээнэгшил бүрэн алдагдсан үедээ эмчлэгдсэн бөгөөд
уламжлалт үе шатны ангиллыг Чайльд Пьюгийн ангилалтай харьцуулан судлахад эрс ялгаатай байгаа нь эмч мэргэжилтнүүдийн анхаарлыг зүй ёсоор татаж байна.
Чайльд Пьюгийн ангиллын зарим үзүүлэлтүүдийг (билирубин, цусны бүлэгнэлт) Монгол хүний онцлогт тохирсон байдлаар модификаци хийх нь зүйтэй гэж үзэж байна.
3. Эмчлүүлэгсдийн ор хоног үе шат ахих тутам уртасч байгаа нь харагдаж байна.
Элэгний циррозийн ээнэгшил алдагдсан, ээнэгшил бүрэн алдагсан үеийн эмчилгээний зардал одоогийн улсын төсөвт тусгагдсан зардлаар эмчлэгдэх боломжгүй байгааг бидний судалгааны дүн харуулж байна.
