ШУТИС, ХБТС1 ШУТИС, ХБТС2 "Монос" АУДС3
Өгүүллийн PDF-ийг татах
Хүмүүсийн хооллох зуршил, уламжлал, хэрэглээ нь нийгмийн байдлаа даган өөрмлөгдөхийн хирээр олон өвчин хоолтой холбоотой илэрч, хүндэрч байна. Гадаад орнуудад хоол боловсруулах зам, түүний дотроос элэгний өвчний үеийн хоол, шим тэжээлийн асуудлыг өндөр түвшинд судалсан байна. Энэ нь эмчилгээний хоол, тэрчилэн хоол тэжээлтэй холбоотой асуудлыг хоолзүйч нар гардан зохицуулдагтай шууд холбоотой юм. Нөгөө талаар гадаад орнуудад шим тэжээлийн зөвлөмж хэмжээг таван жил тутам шинэчилдэг нь дэлхий нийтийн хөгжлийн хурдцыг даган хүний амьдралын хэв маяг хурдан өөрчлөгдөж байгаатай холбоотой бөгөөд хүн амынхаа эрүүл мэндийн асуудлыг шийдвэрлэж байгаа уян хатан бодлого юм. Энэ нь хүн амыг элдэв өвчнөөс урьдчилан сэргийлж, эрүүл амьдрах үндсэн нөхцлийг нь бүрдүүлж буй чухал арга хэмжээ болдог.
үйлдвэрлэл буюу хоолны техиологи, ОВЧТӨНД хүргэх түгээлтийн (liovv?) асуудлыг анхаарах хэрэгтэй юм (зураг 1).
Элэпшй овчпий үеийн эмчилгээний хоолпы асуудлыг судлах ажльш хүрээнд бид дээрх асуудлыг цогцоор авч үзэхийг хичээсэн бөгөөд зохиои бүтээсэн эмчилгээний хоолыг клиникт хэвтэн эмчлүүлэгч элэгний өвчтэй 250 өвчтөн болон элэгний эмгэгзохиомлоор үүсгэсэн амьтны загвар дээр туршин үр дүнг тооцсон.
Эмчилгээний хоол зохион бүтээхдээ хоол эмчилгээннй дараах үндсэи зарчмыг баримталсан болио.
• пэгдугээрт, илчлэг болоп шим тэжээлийн бодис хангалттай 6oi оөд хуваарилалт жигд байх
• хоёрдугаарт, хоол хүнс иь бие махбодид бүрэн шингэн задарч ашигтай байдлаар зарцуулагдах, бодисыи солилцооны дутуу задрал үүсэж бие махбодыг хордуулахаас сэргийлэх
Элэг өвчний үеийн эмчилгээний хоолны асуудалд юуны өмнө уургийн зохицуулгыг оновчтой хийх нь хамгийн гол зохицуулах асуудал тул бид судалгаандаа амьтны гаралтай уургийн эх үүсвэр болгож сүү, цагаан идээ, ургамлын гаралтай уургийн эх үүсвэр болгож төрөл бүрий- будаа байхаар, өөрөөр хэлбэл шингэцийн хувьд хурдан,( тэжээллэг уургийн төрлийг сонгосон юм. Учир нь өвчилсөн элэгний хоргүйжүүлэх үйл ажиллагаа ямар нэг хэмжээгээр алдагдсан
үйлдвэрлэл буюу хоолны техиологи, ОВЧТӨНД хүргэх түгээлтийн (liovv?) асуудлыг анхаарах хэрэгтэй юм (зураг 1).
Элэпшй овчпий үеийн эмчилгээний хоолпы асуудлыг судлах ажльш хүрээнд бид дээрх асуудлыг цогцоор авч үзэхийг хичээсэн бөгөөд зохиои бүтээсэн эмчилгээний хоолыг клиникт хэвтэн эмчлүүлэгч элэгний өвчтэй 250 өвчтөн болон элэгний эмгэгзохиомлоор үүсгэсэн амьтны загвар дээр туршин үр дүнг тооцсон.
Эмчилгээний хоол зохион бүтээхдээ хоол эмчилгээннй дараах үндсэи зарчмыг баримталсан болио.
• пэгдугээрт, илчлэг болоп шим тэжээлийн бодис хангалттай 6oi оөд хуваарилалт жигд байх
• хоёрдугаарт, хоол хүнс иь бие махбодид бүрэн шингэн задарч ашигтай байдлаар зарцуулагдах, бодисыи солилцооны дутуу задрал үүсэж бие махбодыг хордуулахаас сэргийлэх
Элэг өвчний үеийн эмчилгээний хоолны асуудалд юуны өмнө уургийн зохицуулгыг оновчтой хийх нь хамгийн гол зохицуулах асуудал тул бид судалгаандаа амьтны гаралтай уургийн эх үүсвэр болгож сүү, цагаан идээ, ургамлын гаралтай уургийн эх үүсвэр болгож төрөл бүрий- будаа байхаар, өөрөөр хэлбэл шингэцийн хувьд хурдан,( тэжээллэг уургийн төрлийг сонгосон юм. Учир нь өвчилсөн элэгний хоргүйжүүлэх үйл ажиллагаа ямар нэг хэмжээгээр алдагдсан
Өдөр тутмын хоолны цэсний бүрэлдэхүүн хүснэгт 1
Өвчтен эмчилгээ сувиллын хоолоор одорт 700 цагаас 21'° хүртэл эрүүл хооллох зарчмыг баримтлан 7 удаа хооллохоор зохнцуулсан болпо.
Тоггмол цагт хооллохгүй байх, хоолыг нэг дор их идэх, байнга идэх зэрэг нь ходоод гэдэсний шүүс, хоол боловсруулах ферментүүдийг хямралд оруулснаас (тодорхой цагт тогтмол бэлтгэгдэн ялгарахгүй болох гм) хоол тэжээл дутуу задралд орж], ходоод гэдэсний ачаалал нэмэгдэх, завсрын нэгдэл үүсэх зэрэг сөрөг үр дагавартай учраас хоолны шим тэжээлийн найрлагаас гадна хооллох цагийг зөв зохицуулах шаардлагыг бүрэн хангасан (зураг 2).
Эмчилгээний хоолны илчит болон шимт бодисын хэмжээ хүснэгт 2
Хүснэгт 2-оос үзэхэд нүүрс-ус 353 г, уураг 78.7 г, өөх тос 88.03 г үүнээс фосфолипид 3.03 г, холестрин 0.38 г агуулагдаж байгаа нь шим тэжээлийн шинжлэх ухааны үүднээс хангалттай үзүүлэлт юм. Төрөл бүрийн хүнсний ногоог хоол хүнсэнд өргөн ашиглах нь хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх, өөх тосны хуримтлал үүсэхгүй байх, эрдэс аминдэмийг хангалттай авах үндсэн нөхцлийг бүрдүүлдэг ач холбогдолтой болохыг хэдийн тогтоосныг үндэс болгон энэхүү эмчилгээний хоолны өдөр тутмын цэсэнд төрөл бүрийн будаа, ногоо, жимсний төрлийг харьцангуй жигд оруулсан учраас нүүрс-усны агууламж зохих түвшинд байхаас гадна эмчилгээний хоолны уураг.өөх тос:нүүрс-усны харьцаа 1:1.1:4.4 болж байна.
Дүгнэлт
Туршилт, судалгаагаар боловсруулсан эмчилгээний хоолны шим тэжээлийн бодисууд харьцааны хувьд тэнцвэржсэн, хоногийн илчлэг жигд хувиарлагдан улмаар элэгний архаг хурц үрэвслийн үед төгс уураг, тосны хүчлийн үндсэн эх үүсвэр болохуйц байгааг тогтоов.
2. Баярсайхан С. бусад, \"Эмчилгээний хоолны жор технологи\", УБ, 2000, х 173-193
3. Говьсайхан М., Цэрэнпүрэв Л., Дамдинсүрэн Л., \"Лактулоз: шинж чанар, технологи, хэрэглээ\", УБ, 2004, х 22-26
4. Намсрай.Ц \"Эрүүлжих ухаан-l\", УБ, 2005, х 12-16
5. НЭМХ, ХСТ, Шим тэжээлийн зөвлөмж хэмжээ, УБ, 1997
6. Robert S.Goodhart, Maurice E.Shils, \"Modern nutrition in health and disease\", 6\"\' edition, Philadelphia, 1980, p 962-974
7. Zeman J.Frances, \"Clinical nutrition and dietetics\", New York, 1991, p
