Н. Мөнхтүвшин
 

Лабораторийн сорилын төрөл :
1.    Яаралтай оношлогоо
2.    Дислипидеми ба дислипопротейнеми
3.    Халдварт болон аутоиммунный өвчнүүд
4.    Шинэ технологи
Нэг. Зүрхний эмгэгийн яаралтай оношлогоо
A.    Кали (3.6-5.0 ммол/л)
1.    Гипокалиеми (<3.0 ммол/л) Шинж тэмдэг:
•    Хэм алдал
•    Дигоксины хордлого гүнзгийрэх
•    ЗЦБ-т гарах өөрчлөлт (ST багасах, Т багасах болон сөрөг гарах, P-R интервал уртсах, илүү U шүд гарах)
2.    Гиперкалиеми (>6.0 ммол/л) "Гиперкалиеми анхааруулгагүйгээр гэнэт үхүүлдэг"
Шинж тэмдэг:
•    Зүрх зогсох (ховдлын фибриляци)
•    ЗЦБ-т гарах өөрчлөлт (Т шүд өндөрсөх, Р шүд арилах, хэвийн бус QRS гарах)
Б. Натри (135-145 ммол/л) 1. Натрийн дутал (< 130 ммол/л) Шинж тэмдэг:
•    Зүрх дэлсэх
•    Даралт буурах
•    Олигури
B.    Тропонин I (1нг/мл)
•    Цочмог шигдээсийн дараа баталгаатай ихсэнэ
•    Өвдөлт эхэлснээс хойш 3-6 цагийн дараа ихсэнэ
•    8 хүртэл хоног хэмжээ нь ихэссэн хэвээр байна.Г. Миоглобин (<70нг/мл буюу сөрөг)
•    Цочмог шигдээсийн эрт үеийн маркер
•    ЗЦБ-т : * бүх тохиолдолд мэдрэг биш    * оношлогооны хоёрдогч зэрэглэлийн арга
Д. СК-МВ (< 40 нг/мл буюу)
•    Цочмог шигдээсийн эрт үеийн маркер
Е. Цочмог шигдээсийн хожуу үеийн маркерууд:
•    CK-NAC (>190 Н/л)
•    ГОТ (>37 Н/л)
•    ЛДГ (>450 Н/л)
Хоёр:    Дислипидеми    ба
дислипопротейнеми:
Атеросклероз:
А. Липидүүд:
•    Нийт холестерин (30 нас хүртэл <4.55 ммол/л
30-аас дээш насанд <5.18 ммол/л)
•    БНЛП-ны холестерин ( Лавлах хэмжээ    <1.29    ммол/л Харьцангуй эрсдэл =1.29-4.45 ммол/л Өндөр эрсдэл >4.45 ммол/л)
•    ИНЛП-ын холестерин ( Лавлах хэмжээ > 1.54 ммол/л
Харьцангуй эрсдэл 0.9-1.54 ммол/л Өндөр эрсдэл <0.9 ммол/л)
•    Триглицерид ( Лавлах хэмжээ 0.4-1.7 ммол/л
Харьцангуй эрсдэл =1.71-228 ммол/л Өндөр эрсдэл >2.28 ммол/л) Б. Аполипопротейнууд:
•    Аполипопротейн А1( Лавлах хэмжээ 115-190 мг/дл
Өндөр эрсдэл <115 мг/дл)
 

•    Аполипопротейн В ( Лавлах хэмжээ 52-129 мг/дл
Өндөр эрсдэл > 129 мг/дл)
•    Липопротейн (а)    ( 30 мг/дл хүртэл)
Аполипопротейн А1 Аполипопротейн В
Липопротейн (а) нь зүрхний титэм судасны өвчний голлох маркерууд. Уламжлалт
Нийт холестрин БНЛП-ийн холестерин ИНЛП-ын холестерин Триглицерид зэрэг үзүүлэлтээс илүү оношийн ач холбогдолтой.
Аль нэгэн    аполипопротейны хэмжээнээс илүү АпоА1/В-гийн харьцаа маш сайн индикатор болдог. Апо А-1
•    ИНЛП (Их нягтралтай липопротейн-"ЭРҮҮЛ" -сайн липопротейн)-ийн голлох уургийн компонент нь болдог.
•    Апо А-1 нь ИНЛП-ийн бүх уургийн 60%-ийг эзлэх бөгөөд ИНЛП үүсэхэд бүтцийн үндсэн материал болдог.
•    Апо А-1 нь холестериныг захын эсүүдээс тээвэрлэн зайлуулах ба атеросклерозын эсрэг үйлчлэлтэй.
Атеросклероз бүхий өвчтөнд Апо А1-ийн хэмжээ бага тодорхойлогдоно. Апо В-ийн хэмжээ хэвийн боловч Апо А1-ийн хэмжээ бага бол атеросклерозд өртөх эрсдэл ихтэй.
Апо A-1-ийн хэмжээ багасах нь дислипопротейнеми, элэгнний цочмог цирроз болон инсулины эмчилгээ хийлгэж буй өвчтөнд ажиглагдана. Апо В
•    Апо В нь БНЛП (Бага нягтралтай липопротейн - "ХОРУУ" - муу липопротейн)-ны голлох уургийн компонент нь бөлгөө.
•    Апо В нь БНЛП-ийн жингийн бараг 90%-ийг бүрдүүлнэ.
•    Апо В нь элгэний БНЛП-ийн рецептортой урвалд орох бөгөөд холестериныг элэгнээс судасруу тээвэрлэдэг байна.Апо В-гийн хэмжээ ихсэх нь судасны атеросклерозын өөрчлөлтийн үед илрэх ба түүнийг атеросклероз үүсэх эрсдэлийн гол хүчин зүйл гэж үздэг. Лп (а)
•    Лп (а) нь БНЛП-той ойролцоо бүтэцтэй, ийлдсийн уураг юм.
•    Лп (а)-ийн концентрац нь цусанд бараг тодорхойлогдохгүй хэмжээнээс эхлэн 100 мг/дл хүртэл өргөн хэлбэлзэлтэй илэрнэ.
•    Лп (а)-ийн түвшин удам дамжих ба ер нь хүний хүнс болон амьдралын хэв маягаас хамаарахгүй.
•    Түвшин >30 мг/дл-ээс их байх нь атеросклероз болон титэм судасны эмгэгийн эрсдэлийг өндөрсгөнө.
•    30 мг/дл -ээс их байх нь мөн титэм судасны ишемийн эрсдэлийг хоёр дахин ихэсгэнэ.
Апо В ба Лп (а) хэмжээ зэрэг ихэссэн бол энэ эрсдэлийг 8 дахин ихэсгэнэ. Гурав: Халдварт ба аутоиммунны өвчнүүд: А. Васкулитууд:
•    СКВ, РФ, СРУ, Le-эс
•    PA, AHA (анти-ДНК)
•    ХАГ, ССА (анти-ССА)
•    НСЯК, ССВ (анти- ССВ)
сРНК (анти-РНК), CM (анти Смидт) Scl-70 (анти Scl), JO 1 (анти JO 1) СЗ (0.8-1.4 г/л), С 4 (0.2-0.4) г/л)
•    Вегнерийн гранулёма
АНСА (нейтрофилийн цитоплазмын эсрэг бие)
•    Шенлейн-Генохын өвчин Арьсны биопси (Ig А ба С 3 ихсэх)
•    Такаяасу-ийн өвчин
Иммунологийн өөрчлөлтүүд Б. Ревматизм, Эндокардит, миокардит, перикардитууд
АСЛО (1:200) АНТ    (Зүрхний
эсрэгбие)
Дөрөв. Шинэ технологи
I. Зүрх судасны өвчний генийн оношлогоо ба генийн сорилууд:A.    Гэр бүлийн гиперхолестеринеми (FH)
Тодорхойлолт:    давтамж 1:50, гетрозиготод холестерин маш өндөр 7.8-1.2 ммол/л, гомозиготод 20 ммол/л, 55-аас залуу насанд цочмог шигдээс болох өндөр эрсдэлтэй, аутосом доминантаар удамшина. Тендом ксантом
Хөтлөл зүй: Эрт оношлох, липид багасгах эмчилгээ
Патогенез: БНЛП-ийн холбоот генийн дутагдал.
•    ДНК технологи
о Делеци, инсерц >20 о Цэгийн мутац > 10 Б. Гэр бүлийн хавсарсан гиперхолестер-инеми (FCHL)
Тодорхойлолт: давтамж 1:200, маш өндөр холестерин, өндөр триглицерид, БНЛП ийн хэмжээ их, атеросклерозын эрсдэл өндөр,    удамшлын хувьд гетероген шинжтэй Хөтлөл зүй:    Эрт оношлох, липид багасгах эмчилгээ
Патогенез: ЛПЛ дутал
Апо A-1-CIII-A IV-ийн генийн цомгийн согог
•    ДНК технологи
Олон байршил дахь генийн мутаци
B.    Лп (а) полиморф гиперлипидеми Тодорхойлолт: өндөр Лп (а), Зүрх судасны өвчний эрсдэл өндөр, фибринолиз, БНЛП ийн хэмжээ их,•    Лп (а)- турбидиметрийн сорил дээр ихсэх
•    ДНК технологи + PRGE :
-    том изоформууд (>37 давтал )
-    жижиг изоформууд (<37 давтал)
Г. Апо Е полиморф хэлбэрийы гиперлипидеми:
Тодорхойлолт: АпоЕ IV полиморф хэлбэр, липидийн хэмжээ их Оношлогоо: ДНК технологи
П."Бүлэгнэлийн эмгэгийн" ген оношлогоо ба генийн сорилууд А. Бүлэгнэл ба фибринолизийн каскадын гажиг.
Тодорхойлолт: Тромбозын хүндрэлүүд Патогенез: Фибриноген, VII фактор, плазминоген идэвхжүүлэгчийн саатлуур зэрэг генийн хувьсамж ба полиморфизм Оношлогоо: ДНК технологи III. Судасны ханын согогийн генийн оношлогоо ба удамшлын сорилууд: А. Судасны ханын гажиг Тодорхойлолт: Судасны ханын дотор хөхөлжит эсийн согог,атером шүүгдэмхий шинж
Патогенез: Гемоцистейны метаболизм-ийг нөхцөлдүүлэгч ферментийн генийн гажиг, коллаген ба фибриллиний нийлэгшилтэнд оролцогч уургийн генийн согог
Оношлогоо : ДНК технологи