Өгүүллийн PDF-ийг татах
Дэлхий дахинд зүрх судасны езчний дараа хорт хавдар өвчин /хлийн шалтгаан болж байна. Орчин үед хүмүүс хорт хавдарын олон төрлөөр өвчлөх явдал улам -азар авах хандлагатай боллоо. эарууны өндөр хөгжилтэй орнуудад эрэгтэйчүүдийн дунд уушгины өмөн , э?.-эгтэйчүүдэд хөхний өмөн хамгийн ■х тархмал байдаг. Манай оронд элэг, улаан хоолой, ходоод, бүдүүн гэдэс, умайн хүзүү, өндгөвч, хөхний хорт хавдар сүүлийн жилүүдэд эрс -эмэгдэж байна. Улсын хэмжээнд -;.1Л тутам 3000 орчим хүн хорт '-.авдраар өвчилж тэдгээрийн 60-нь эмчлэгдэхгүй болсон хожуу хүртлээ эмчид үзүүлж :-эшлогдохгүй явж байна. Хэрэв орт хавдрыг эрт үед нь илрүүлж -здвал гүйцэд эмчлэгдэх магадлал —дөр байдаг. Хавдрыг эрт оношлох нь түүний эмчилгээнд шийдвэрлэх ач холбогдолтой. Өндөр хөгжилтэй -рнуудын эмнэл зүйн практикт : ./лийн 15 жилд компьютер огэграфи / СТ/ ,NMR- аас гадна авдрын маркерийн оношлогоо зэр хөгжиж байна. Энэ нь : элоги, анагаах ухааны хоёр :зпбар дээр тулгуурлан хөгжиж' г,~~аа шинжилгээний арга юм/ ' •■унологийн шинжлэх ухааны1 гнйн үеийн судалгаагаар шинээр лон төрлийн хавдрын маркерийг -сгаж аваад байна. Мөн аналитик ■■ /ч судалгааны ахиц нь шинээр =. "эраторийн техник' технологи, эр бодисыг хурдан тодорхойлох "з зүйг улам боловсронгуй болгож Үүнд : Радио иммун, нохими, хроматографи, автомат анализатор, PCR генийн инженерчлэл г.м. Анагаах ухааны хавдар судлалын практикт 1980 оны дунд үеэс эх; оношлогооны аргыг нэвтрүүлж эхлэсэн ба энэ ажиллагаа нь тийм ч хялбар байсангүй. Амжилттай хэрэгжүүлэхэд нь тусгай ** НОУ-ХАУ** бүхий бүлэг мэргэжилтэн ба маркерийн оношлогоо хоёрыг хослуулахаас шалтгаалж байлаа. 1990 оноос Щвейцарь , АНУ зэрэг хөгжилтэй орнуудад радиоиммунологийн иммунохимиийн аргаар хавдрын маркерийг тодорхойлох стандартыг боловсруулан дэлхий дахины эмнэл зүйн практикт нэвтрүүлж эхлэжээ.
Хавдрын маркерийн тодорхойлолт Хорт хавдар нь бие махбодийн бүтэц үйл ажиллагааны үндсэн нэгж эсүүдийн үл зохицуулагдах үржлийн дүнд үүссэн илүүдэл ургалт юм. Эрүүл хүний эсүүд нарийн цэгцтэй тодорхой үүрэг бүхий үйл ажиллагааг гүйцэтгэдэг бөгөөд үүндээ тохирсон өөр өөр хэлбэртэй байдаг. Бие махбодийн хэвийн үйл ажиллагааг 50.000 тэрбум эс зохицуулдаг. Хүний биед өдөр бүр 25 сая эс нэг талаас мөхөж байхад нөгөө талаас мөн тооны эс нөхөн тдпм/дөг. Эрүүл биеийн хэвийн үйл ажиллагаа нь эсийнхээ тоог тогтмол нэг хэмжээнд барьж зохицуулан хянадагт оршино. Гэвч эсийн тэнцвэрт байдал нь орчны янз бүрийн хавдар үүсгэгч хүчин зүйлсийн нөлөөгөөр алдагдан эс хязгааргүй хурдан өсөх, ялгарал нь алдагдах, бие хордуулах зэрэг шинж
тэмдгийг агуулсан хэв шинжгүй эсүүдээс бүрдсэн хавдар ургаж буй болно. Эс хавдарт шилжих явцад хэвийн үед байдаггүй биологийн шинж буй болохыг хавдрын өвөрмөц биологийн шинж буюу хавдрын мариер гэх бөгөөд үндсэн төрхөөр нь нуклейн хүчлийн ба уургийн үйл ажиллагааны гэж ангилна Олон улсын эмнэлзүйн практикт тодорхой байрлалын хавдрыг оношлох зайлшгүй үзүүлэлтийн нэг болсон ийлдсэнд илрэх хавдрын маркеруудыг дархлалын олон урвалаар илрүүлж болдог нь эдгээрийг практик ангаах ухаанд өргөнөөр хэргэлэх бололцоог олгож байна.
