Монголын Анагаахын Сэтгүүлүүдийн Холбоо (МАСХ)
Монголын эм зүй, эм судлал, 2013, №1(3)(2)
ТУРШИЛТЫН АМЬТНЫ ДАРХЛАЛЫН ТОГТОЛЦООНД ДАРХЛАА ДЭМЖИХ ҮЙЛДЭЛТЭЙ УРГАМЛУУДЫН ҮЗҮҮЛЭХ ҮЙЛДЭЛ БОЛОН ХЕМАТОЛОГИЙН ЗАРИМ ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА
( Судалгааны өгүүлэл )

Б. Цэрэндолгор1, С. Цэцэгмаа1, Г. Чойжамц1, Л.Хүрэлбаатар1
Л. Лхагва2, Б. Нарангэрэл2, Ц. Чимгээ2, Т. Даваасамбуу2, Ц. Дуламсүрэн2, Б. Хашчулуу2

1”Монос” дээд сургууль, 1ЭМШУИС, Эм зүйн сургууль, 1Монос групп
2 Эм судлалын хүрээлэн

 
Абстракт

Key words: Immune supportive action herbs, Flow cytometry
Background: Diseases caused by one of an immune structure losses, are tending to increase. There are a few natural compounds which has got high active, least side effect, treatment action is high and precautious. Relatively, discovering drug issue is urgent upon conducting study on immune supportive action biologically active substances among compounds from nutrition, animalsand plants.
Objective: Choosing immune supportive compounds from medicinal herbs, used in the Traditional Medicinal Science.
Materials and Methods: Rhodiola rose, Astragalus Mongolicus Bge, Salsola laricifolia Turcz.ex Litv plants compounds were taken to experiment animals by tube, cell content is determined by flow cytometry method in the using monoclonal anti-CD4, CD8 mouse antibody, BD-FACS count and edge nervous blood CD4, CD8+T.
Result and discussion: By the 10th day after letting experiment animals were taken the version of above mentioned herb compounds, EDTA was taken by blood not clotting vial. Healthy group animals CD4+T cell quantity is 131.5/μl, control group animals CD4+T cell quantity is 281/μl and it was increased twice. Healthy group mouse CD4+T cell quantity is 80/μl, control group mouse CD4+T cell quantity is 136/μl and increased 1.7 times. Salsola laricifolia+ Astragalus Mongolicus Bge compound group animals CD4+T cell quantity 335/ μl is increased 2.5 times compared with healthy group is 131.5/μl. Salsola laricifolia+ Rhodiola rose compound group animals CD4+T cell quantity 386/μl is increased 2.9 times compared with healthy group 131.5/μl. Astragalus Mongolicus Bge + Rhodiola rose compound group animals CD4+T cell quantity 159/μl is increased 1.2 times compared with healthy group 131.5/μl. Salsola laricifolia + Astragalus Mongolicus Bge compound group animals CD8+T cell quantity 273/μl increased 3.43
times compare with healthy group 80/μl. Salsola laricifolia+ Rhodiola rose compound group animals CD8+T cell quantity 188/μl is 2.3 times increased compare with healthy group 80/μl. Rhodiola rose + Astragalus Mongolicus Bge compound group animals CD8+T cell quantity 106/μl is 1.3 times increased compare with healthy group 80/μl.
Conclusion: Immune supportive Rhodiola rose, Astragalus Mongolicus Bge, Salsola laricifolia Turcz.ex Litv has been used and herb compound versions immune supportive effect is tested on animal edge nervous blood CD4+T, CD8+T cell quantity and immune capacity representing CD4/ CD8+T. Rhodiola rose+Salsola laricifolia Turcz.ex Litv compound immune supportive active was high as we see from the study by the cell comparative identification experiment group. Experiment group animals CD4+T, CD8+T cell quantity estimation and the animals hematology some estimation relative study white cell and lymphocyte is increasing as result of using immune supportive Rhodiola rose, Salsola laricifolia Turcz.ex Litv.

Судалгааны үндэслэл: Сүүлийн жилүүдэд дархлалын зо хицуулгын алдагдлын нэг дархлал дутагдлаас шалтгаалан үүсэх өвчнүү д ихсэх хандлагатай болж байна [1-2]. Харин уг эмгэгүүдээс ур ьдчилан сэргийлэх, эмчлэх үйлдэлтэй, өндөр идэвхтэй, хор гаж нөлөө багатай, байгалийн гаралтай нэгдлүүд харьцангуй цөөн байгаа юм [3]. Үүнтэй холбоотойгоор амьтан, ург амал, эрдсийн гаралтай нэгдлүүдийн дотор дархлаа дэмжих үйлдэлтэй биологийн идэвхт бодисын судалгааг оновчтой явуу лан, эм бэлмэл гарган авах асуудал чухлаар тавигдаж байна. Дорно -дахины анагаах ухаанд хэрэглэж ирсэн дархлаа дэмжих үйлдэл бүхий Шинэсэрхүү бу даргана (Salsola laricifolia Turcz.ex Litv), Монго л хунчир (Astragalus mongolicus Bge), Алтан гагнуур (Rhodiola rosеa) зэрэг эх орны эмийн ург амлын түүхий эдээс найрлагын оновчтой хувилбарыг сонго х нь судалгааны ажлын үндэслэл боллоо [3]. Түлхүүр үг: Дархлаа дэмжих үйлдэлтэй ург амал, урсг ал эс тоо луурын арга

Судалгааны зорилго, зорилт: Уламжлалт анагаах ухаанд хэрэглэгдэж ирсэн эмийн ург амлуудаас дархлаа дэмжих үйлдэл бүхий найрлагыг сонго х зор илгын хүрээнд бид дараах зор илтуу дыг дэвшүүллээ. 1. Дархлааг дэмжих зор иулалтаар өргөн хэрэглэгдэж ирсэн Алтан гагнуур , Шинэсэрхүү бу даргана, Монго л хунчир зэрэг ург амлуудын турш илтын амьтны дархлалын тогто лцоон д үзүүлэх нөлөөг судалсны үндсэнд найрлагын оновчтой хувилбарыг  тогтоо х. 2. Дархлаа дэмжих үйлдэл бүхий угамлуудын турш илтын амьтны  дархлалын тогто лцоон д үзүүлэх үйлдэл болон гем ато логийн үзүүлэлтүүдийн хамаарлыг судлах. Судалгааны хэрэглэгдэхүүн, арга зүй: - Судалгаанд уламжлалт анагаах ухаанд дархлааг дэмжих зор иулалтаар өргөн хэрэглэгдэж ирсэн Алтан гагнуур (Rhodiola rose), Монго л хунчир (Astragalus mongolicus Bge)-ыг үр боловсрон гандах үед үндсийг ухаж авах ба Шинэсэрхүү бу даргана (Salsola laricifolia Turcz.ex Litv)-ны газрын дээрх хэсгийг үрлэлтийн үед нь, түүж бэлтгэн судалгааны үндсэн матер иалаар сонгон авлаа. - Дээрх ург амлуудыг дангаар болон сонгон авс ан найрлагуудын дархлаа дэмжих үйлдлийг тогтоо хдоо турш илтын цагаан хулганад то дорхой тунг аар зон доор уулган, турш илтын амьтдын захын цус ан дахь СD4, CD8+Т эсийн агууламжийг BD-FACS сount анализаторын тус ламжтайгаар СD4, CD8-ийн эсрэг биеийг ашиглан урсг ал эс тоолуурын арга (flow cytometry)-аар то дорхойллоо [4-9]. Судалгааны үр дүн: Дархлаа дэмжих үйлдэл бүхий Шинэсэрхүү бу даргана (Salsola laricifolia Turcz.ex Litv), Монго л хунчир (Astragalus mongolicus Bge), Алтан гагнуур (Rhodiola rose) зэрэг ург амлуудын найрлагын хувилбарыг турш илтын амьтанд то дорхой тунг аар зон доор уулгасны дараа 10 дахь хоногт дикапитацын аргаар егүүтгэн, цусыг үл бүлэгнүүлэгч бүхий хуруу шилэнд (EDTA) авч урсг ал эс тоо луурын аргаар эрүүл, хяналт (салимон), турш илтын 3 бүлэг бүхий нийт 5 бүлгийн амьтдын захын цус анд СD4, CD8+Т эсийн агууламжийг СD4, CD8-ийн эсрэг биеийг ашиглан то дорхойллоо.

(Table 1.Control – Salimon, Sal.l + Ast. M - Salsola laricifolia + Astragalus mongolicus, Sal.l + R.rose -
Salsola laricifolia + Rhodiola rose, R.rose + Ast.M - Rhodiola rose + Astragalus mongolicus)

Урсгал эс тоо луурын аргаар турш илтын бүлгүүдийн CD4+T эс (Figure 1, 3) болон CD8+T (Figure 2, 4) эсийн гистогр аммын үр дүнг авч үзэхэд эрүүл бүлгийн амьтдын CD4+T эсийн тоо 131.5/мкл, хяналтын бүлгийн амьтдын CD4+T эсийн тоо 281/мкл буюу 2.1 дахин нэмэгдсэн байна. Харин эрүүл бүлгийн хулганы CD8+T эсийн тоо 80/мкл, хяналтын бүлгийн амьтдын CD8+T эсийн тоо 136/мкл буюу 1.7 дахин нэмэгдсэн байна (table 1).

Зураг 1-ээс харахад Sal.l + Ast. M найрлагын бүлгийн амьтдын CD4+T эсийн тоо 335/ мкл буюу эрүүл бүлэг (131.5/мкл)-тэй харьцуулахад 2.5 дахин нэмэгдсэн байна. Sal.l + R.rose найрлагын бүлгийн амьтдын CD4+T эсийн тоо 386/мкл буюу эрүүл бүлэг (131.5/ мкл)-тэй харьцуулахад 2.9 дахин нэмэгдсэн байна. R.rose + Ast.M найрлагын бүлгийн амьтдын CD4+T эсийн тоо 159/мкл буюу эрүүл бүлэг (131.5/мкл)-тэй харьцуулахад 1.2 дахин нэмэгдсэн байна.

Figure 2. CD8+T cell estimation of of peripheral
blood on experiment animals

Зураг 2-оос харахад Sal.l + Ast. найрлагын бүлгийн амьтдын CD8+T эсийн тоо 273/мкл буюу эрүүл бүлэг (80/мкл)-тэй харьцуулахад 3.43 дахин нэмэгдсэн байна. Sal.l + R.rose найрлагын бүлгийн амьтдын CD8+T эсийн тоо 188/мкл буюу эрүүл бүлэг (80/мкл)-тэй харьцуулахад 2.3 дахин нэмэгдсэн байна. R.rose + Ast.M найрлагын бүлгийн амьтдын CD8+T эсийн тоо 106/мкл буюу эрүүл бүлэг (80/мкл)-тэй харьцуулахад 1.3 дахин нэмэгдсэн байна.

Figure 3. CD4+T cell histograms of of peripheral blood on experiment animals

(Тайлбар: А. Эрүүл бүлгийн хулганы СD4+T эс, Б. Хяналтын бүлэг (Салимон)-ийн хулганы СD4+T эс, В. Шинэсэрхүү бу даргана + Монгол хунчир хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD4+T эс, Г. Шинэсэрхүү бу даргана + Алтан гагнуур хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD4+T эс, Д. Монго л хунчир + Алтан гагнуур хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD4+T эсийн гистограмм)

Figure 4. CD8+T cell histograms of of peripheral blood on experiment animals

(Тайлбар: А. Эрүүл бүлгийн хулганы СD8+T эс, Б. Хяналтын бүлэг (Салимон)-ийн хулганы СD8+T эс, В. Шинэсэрхүү бу даргана + Монго л хунчир хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD8+T эс, Г. Шинэсэрхүү бу даргана + Алтан гагнуур хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD8+T эс, Д. Монго л хунчир + Алтан гагнуур хэрэглэсэн бүлгийн хулганы СD8+T эсийн гистограмм)

(Тайлбар: Эрүүл бүлгийн амьтад, ХяналтСалимон хэрэглэсэн амьтад, ШБ+МХ Шинэсэрхүү бу даргана + Монго л хунчир, ШБ + АГ Шинэсэрхүү бу даргана + Алтан гагнуур , АГ + МХ Алтан гагнуур + Монго л хунчир)

CD4/CD8 Т эсийн харьцаа нь дархлаа чадамжийг илтгэх го л үзүүлэлт болдог ту л бид турш илтын амьтдын бүлгүүдэд харьцуулалт хийлээ (Table 2). Судлаачид CD4/CD8 Т эсийн харьцаа хулганд 1-1.9 байдгыг тогтоосон байдаг. Бидний судалгаагаар эрүүл бүлгийн хулганы CD4/ CD8 Т эсийн харьцаа 1.6 гарсан нь дээрх судлаачидын үр дүнтэй ойролцоо байна. Харин хяналт (Салимон)-ын бүлгийн амьтдын CD4/CD8 Т эсийн харьцаа 2.06 гарсан ба турш илтын бүлгүүдээс Sal.l + R.rose бүлгийн амьтдын CD4/CD8 Т эсийн харьцаа 2.05 гарсан хяналтын бүлэгтэй ойролцоо дархлаа дэмжих үйлдэл үзүүлж буй нь харагдаж байна (Figure 5).

Бид туршилтын амьтдын захын цусны CD4+Т, CD8+Т эсүүд болон турш илтын бүлгийн уг амьтдын гем ато логийн зарим үзүүлэлтийн хооронд хамаарал буй эсэхийг турш иж үзлээ (Table 3).

Туршилтын 3 бүлэгээс 1-р (Sal.l + Ast.M) 2-р (Sal.l+R.rose) бүлнгүүдийг  3-р  бүлэг (R.rose+Ast.M) амьтдын гематологийн зарим үзүүлэлтүүдтэй харьцуулахад цагаан эс (WBC (10 9/L),лимфоцит (Lym (10 9/L), моноцит, базофил, эозинофил - (MXD (10 9/L), нейтрофил (NEUT (10 9/L) зэрэг
эсүүд нь 2 дахин их байгаа нь харагдаж байна

Дүгнэлт:
1. Дархлааг дэмжих зориулалтаар өргөн хэрэглэгдэж ирсэн Алтан гагнуур (Rhodiola rosеa), Шинэсэрхүү бударгана (Salsola laricifolia Turcz.ex Litv), Монгол хунчир (Astragalus mongolicus Bge) зэрэг ургамлуудын найрлагын хувилбаруудын дархлаа дэмжих нөлөөг туршилтын амьтны захын цусан дахь СD4+T, CD8+T эсүүдийн тоо болон чадамжийг илтгэх CD4/CD8 Т эсийн харьцаагаар тодорхойлоход туршилтын бүлгээс Шинэсэрхүү бударгана + Алтан гагнуур найрлагын хувилбар нь
дархлалын тогтолцоог илүү дэмжих үйлдэлтэй байгаа нь харагдаж байна.
2. Туршилтын бүлэг амьтдын СD4+T, CD8+T эсүүдийн тоон үзүүлэлт болон уг амьтдын гематологийн зарим үзүүлэлтүүдын хоорондын хамаарлыг судлахад дархлааг илүү дэмжих үйлдэл үзүүлж буй Шинэсэрхүү бударгана + Алтан гагнуур найрлага бүхий бүлэгт цагаан эс, лимфоцит зэрэг нь дагаж ихсэж буй үзэгдэл ажиглагдаж байлаа.
 

 

 

Ном зүй

Ном зүй:
1. Батбаатар Г. Ясны идээт үрэвс лийн эмчилгээний дархлаа-хяналт. Анагаах ухааны докторын зэрэг гор илсон нэг сэдэвт зо хиол. Улаабатар: 2000.
2. Батбаатар Г, Цогтс айхан С, Чимэдцэрэн С. Дархлаа судлал. 2011.
3. Болормаа П. Шинэсэрхүү бу даргана (Salsola laricifolia Turcz.ex.Litu), Хуурм аг бу лчирхайт ортууз (Oxytropis pseudoglandulosa Gontsch)-ын иммунотроп үйлдлийн судалгаа. Мал эмнэлгийн ухааны дэд докторын зэрэг гор илсон нэг сэдэвт зо хиол. Улаанбаатар:1996
4. Of Mice and Not Men: Differences between Mouse and Human Immunology, J Immunol 2004; 172: 2731-2738.
5. Evans H G, Suddason T, Jackson I, Taams LS, Lord GM. Optimal induction of T helper 17 cells in humаns requires T cell receptor ligation in the context of Toll-like receptoractivated monocytes. Proc Natl Acad Sci USA. 2007;104: 17034-17039.
6. Хонгорзул Б. Турш илтын хулганад үүсгэсэн үений үрэвс лийн загварт дэрвэгэр жиргэрүү (saposhnikovia divaricata)-ийн нөлөөг судалсан дүн. Анагаах ухааны магистрын зэрэг гор илсон нэг сэдэвт зо хиол. Улаабатар: 2013.
7. Prinsen et al. BMC Immunology 2012, 13:71.
8. R Yan, W Zhong, Y Zhu, X Zhang. Trichosanthin-Stimulated dendritic cells Induce a type 2 helper T Lymphocyte response through the OX40 ligand. J Investig Allergol Clin Immunol 2012; vol.22(7): 491- 500.
9. Ариунзаяа Б, Баттүвшин Б, Баярмагнай Б, Цогтс айхан С, Дагвадорж Я, Сарангоо Г. Геп аптитийн С вирус ийн архаг халдварт ай өвчтнүү дэд эсийн дархлааны үзүүлэлтийг то дорхойлсон дүн. Эрүүл Мэндийн Шинжлэх Ухаан. 2009;10:25-2
 
Танилцаж нийтлэх санал өгсөн : Академич Л.Лхагва


Зохиогчийн оруулсан түлхүүр үгс


Нийтлэлийн нээгдсэн тоо: 736
Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага, ©  2012.
Вебийг бүтээсэн Слайд ХХК