Монголын анагаах ухаан, 2009, 3(149)

"Ямаан сэрдэг-3” тангийн фитохимийн судалгаа

( Судалгааны өгүүлэл )

З.Оюун, Ц.Нямдэмбэрэл, Г.Пүрэвсүрэн, Д.Хишгээ, Г.Наранцэцэг 

УАШУТҮК

 

   Өгүүллийн PDF-ийг татах

Абстракт

The investigation was to determine the active substances of “Yamaan serdeg-3” drug, which contains three different plants, such as Saxifraga hirculus L, Hemerocallis minor Mill and Smilax glabra Roxb. The phytochemical investigations contained in the drug determined the presence of bioactive substances such as fl avonoid, alkaloid, organic acids, tannin, saponin and minerals. In our study we were used as coloured reaction thin layer chromatography (TLC) and UV-spectrophotometer meth­ods to determine active compounds in the three-component drug “Yamaan serdeg-3”. The drug were extracted by 70% ethanol. The extraction of compounds has been performed by using variety of high polarity organic absorbents and analyzed by TLC. The result of this research shows that ethanol extract of drug contained mainly substances derivative of fl avonoid, which may be connected with of the drug contents Saxifraga hirculus L, Hemerocallis minor Mill, but to connected substance saponin to Smilax glabra Roxb. Therefore, we was established in the drug amount sum fl avonoids 13.16%. The sum fl avonoides was determined by UV-spectrophotometer method. Proceeding from the absorption maximum of the substances analyzed the wave length of detection was determined as 500 nm. Thus, resulting from these studies the methods of quality standardization of the drug “Yamaan serdeg-3” form have been developed.

Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага болон олон улсын хүрээнд ургамлын эмийн ач холбогдлыг өндрөөр үнэлж, зохистой, аюулгүй хэрэглээг хөхүүлэн дэмжих өргөн хүрээт бодл ого явуулж байгаа билээ. Ялангуяа уламжлалт жор, ургамалд агуулагдах биологийн идэвхит бодисыг ялган таних, стандартчилах, технологийг боловсронгуй болгоход онцгой анхаарч ол он тооны баримт бичиг боловсруулсны нэг нь 1999 онд Женевт хэвлэгдсэн (WHO monographs on selected medicinal plants) vol 1 бүтээл юм. Манай оронд хэрэглэгдэж байгаа уламжлалт жоруудын гол бүрэлдэхүүн болсон ургамлын гаралтай байгалийн нэгдлүүдийг таних, ялгах, шалгах арга стандартчилал, эм сигдлал, эмнэл зүйн судалгаанд ийм шаардлага тавгдаж байгаа билээ. Монголын Уламжлалт Анагаах Ух аанд эмийн жорын найрлагын бүрэлдэхүүнийг авч үзвэл дангаар нь эм болгож хэрэглэхээс гадна эмийн түүхий эдүүдийн амт, чадал, махбодын харьцааг үндэслэж бие биендээ сөрөг нөлөө үзэүлэхгхдйгээу олон хөлтэй эмийн жоруудыг бүтээжэ. Гэхээ уг жоруудад орох эмийн түүхий эдэндийн чадлыг тыгс бүхэээд нь задлан шинжилж ирс хэдий ч жор бүэлд нь судлах, ялангуяа эм тангийн үйлдлийн онолын мөн чанарыг үйлчлэт бодис (-) эм судлалын үйлдлийн үүднээс тайлбарлаж онолын дүгнэлт өгөх улмаар эмийн технологи, стандартын шийдлийг орчин үеийн шаардлагын хэмжээнд боловсронгуй болгох явдал юм.

Таних арга

1. Ямаан сэрдэг -3 тангаас 1 г-ийг авч, тус бүр 10 мл 700 этилийн спирт нэмээд 30 мин сэгсэрч хандлан шүүгээд, шүүгдсээс 2мл авч дээр нь 0.3%-ийн холестерины спиртэн уусмалаас 0.5мл-ийг нэмж сэгсрээд мөн 1.5мл нэрмэл ус нэмэхэд цагаан өнгийн тунадас бууна. (Стероидны сапонин)

2. Дээрх шүүгдсээс G шилэн хавтан дээр дусааж хлороформ (-) метанол ус (65:30:10) уусгат системд НҮХ явуулж хатаасны дараа 1%-ийн парадиметиламинобензоальдегид (C₉H₁₁NO)-biH 4н HCl-ийн спиртэн уусмалаар шүршин 105⁰С-д халаахад ягаан толбонууд илэрнэ. R =0.57, R =0.44, R =0.19,

3. Дээрх шүүгдсээс силуфол ялтсан дээр дусааж хлороформ - метанол (8:2) уусгагч системд НҮХ явуулж хатаасны дараа 5%-ийн хөнгөнцагааны хлоридын спиртэн уусмалаар шүршин 105⁰С-д халааж, УФ-254 нм долгионы урттай гэрэлд харахад нимбэгэн шар флуоресценци бүхий толбонууд илэрнэ. (Флавониод)

 Дүгнэлт

1. Ямаан сэрдэг-3 тангийн ямаан сэрдэг, алтан зулын флавоноидын уламжлалын нэгдлүүдийг нимгэн үеийн хроматографийн аргаар, туйпланд агуулагдах сапониныгөнгөт урвал болон нимгэн үеийн хроматографийн аргаар тус тус илрүүлэх боломжтой байна.

2. Дээрх тангийн нийлбэр флавоноидын хэмжээг стандарт бодис болох рутинээр жиших тахирмаг байгуулж, үүссэн өнгөт уусмалыг спектрофотометрийн багажаар 500 нм-т хэмжин тодорхойлох аргыг боловсруулав.

Ном зүй

1. Б.Дагвацэрэн, Л.Хишигжаргал нар “ Уламжлалт эмт бодис, жорын хяналтын лавламж\\\\\\\" УБ, 2003
2. Хятадын эмийн фармакопей. 2000
3. Н.И.Гринкевич, Л.Н.Сафронич \\\\\\\"Химический анализ лекарственных растений\\\\\\\" Москва. 1983
4. Н.П.Максютиной “Растительные лекарственные средства\\\\\\\" Киев. 1985

 

Нийтлэлийн нээгдсэн тоо: 1119