Өгүүллийн PDF-ийг татах
В кардиохирургическом отделении Ш-ей Объединенной больницы г. Улан-Батора исследозание кислотно-щелочного равновесия (КЩР) с помощью аппарата Микро- Аструп приводится с сентября 1972 года.
Целью настоящей рабогы явилось опрзделение состояния КЩР капиллярной крови у практически здоровых людей, поскольку микрометод определения КЩР внедряется в нашу клинику впервые и изучение КЩР у здоровых имеет научно-практгь- ческое значение.
По литературным данным, значение показателей КШР имеет довольно широкие колебания.В основу метода ноложен принцип электрометрического измерения трех рн крови, определяемого в крови в истинных условиях и эквилибированной двумя извесгными газовыми смёсями углекислоты в них.
Показатели КЩР/рН, рС02, ВВ, ВЕ, АВ, В и др./ определены у. 107 лиц по общепринятой номограмме Загаард-Андерсна. Кровь брали натощак в гепаринизи- рованных капиллярах из мяготи пальцев. Полученные данные статистически обра- ооганы и сравнены с литерагурными данными.
По нашим предварительным данным, среднее значение показателей КЩР у здоровых лиц находится в пределах усгановлзнных другими авторами данных.
Биемахводын эс эдийн дотор явагддаг физиологийн нарийн нийл- мэл продессууд хүрээлэн байгаа орчны урвалаас хамаарах ба дотоод орчныг ямагт тогтмол байхыг шаарддаг (гомеостаз) бөгөөд үүний нэг хэсэг нь хүчм шүлтийн тэнцвэр юм. Хүчил шүлтийн тухай ойлголтыг анх удаа Иохон-Ван-Гельмант эмнэлэгт нэвтрүүлэн, 19-р зууны сүүлчээр ХШТ нь эрдэмтдийн анхаарлыг татаж эхэлсзн (И. Н. Сеченов, 1888, Хөндөрсөн 1908, Хеселбалх 1910) ба тэр үедээ дутагдалтай түвэгтэй аргуудтай байлаа. 1956 онд данийн эрдэмтэн Аструп цусны ХШТ-г тодорхойлох хялбар бөгөөд шалгарсан аргыг бий болгосон юм.
Янз бүрийн өвчнүүд, хагалгааны ба дараахь үед ХШТ-ийн өөрч- лөлтийг хэвийн байдалд оруулах нь зайлшгүй шаардлагатай. Цусны идэвхт урвалыг тогтмол байлгахад уушги, бөөр буферийн системүүд хамгаалах үүрэгтэй байдаг. Цусны ХШТ-ийн өөрчлөлтийг хүчилжил (амьсгалын ба бодисын солилцооны) шүлтжил (амьсгалын ба бодисын солилцооны) гэж ангилна. Бие махводын ХШТ нь голдуу хүчиллэг тал руу хэлбийх нь эмнэлгийн практикт элбэг тохиолддог.
Өвчний байдал түүний хүнд хөнгөн, эмччлгээний арга барил, мэ- дээ алдуулалтын хэлбэр, амьсгал бусад зүйлээс ХШТ нь хамаарна. Сүүлийн жилүүдээс ХШТ нь анестезиологи ба реаниматологийн прак- тикт ихээр сонирхогдон өргөн хэрэглэгдэх болсон ба олон хэлбэрийн өөрчлөлтүүд тохиолдож байна. Эрдэмтдийн судалгаанаас үзэхэд фаллогийн дөрвөлсөн гажиг, уушгины хаван, асфикси, гемопнев- мотоакс, барбитурат, морфины төрлийн эмийн хордлогын үед амьс- галын хүчилжил, зүрхний зарим хөх гажиг, янз бүрийн шалтгаанаас болсон гипоксийн үед бодисын солилцооны хүчилжил, ерөнхий мэдээ алдуулалттай хагалгааны үед ХШ-ийн тэнцвэр нь амьсгалын ба бодисын солилцооны хүчилжил тийш хэлбийх нь олонтаа тохиолдоно. (РН. Ахидновой, В. К. Капилов, М. Е. Билль, -Т. М. Дарбинян) Зөвлөлт Холбоот Улс болон бусад орны эрдэмтэд цусны хүчил шүлтийн тэнцвэрийн байдлыг судлан дүн шинжилгээ хийж байна. Ялангуяа өндөрлөг газар оршдог манай нөхцөлд цусны ХШТ-г судлах нь оцол практикийн чухал ач холбогдолтой юм. Нэгдсэн 3-р эмнэлгийн зүрх судасны мэс заслын тасагт 1972 оны 9 сараас эхлэн МикроАструп АВС! аппаратыг ажиллуулан эмнэлгийн практикт нэвтрүүлж уг аппаратаар хүчил шүлтийн тэнцвэрийн байдлыг тодорхойлон зарим хагалгааны үед хүчил шүлтийн тэнцвэрт гарсан өөрчлөлтийг засах арга хэмжээ авч эмчилж байна. Нутгийн хүмүүсийн ХШТ-ийн байдал ямар байгааг сонирхож эрэгтэй 60, эмэгтэй 47, бүгд 107 эрүүл хүний капиллярийн цусанд ХШТ-г тодорхойлов.
Цусыг тусгайлан зориулсан 01 мл-ийн гепаринжуулсан шилэн ка- пилляр агааргүй орчинд авч шинжилгээг аструпын аргаар хийж жин хэнэ РН-эквилибраци хийсэн нүүрс хүчлийн хийн тодорхой хэмжээ- ний(4—8%) их, бага РН, нүүрс хүчлийнхийн парциалидаралтыг доор- хи томьёогоор олж байв.
РСО2 = -“0^-X С02%
Үүнд В-атмосферийн даралт мм мөнгөн усны баганын өндөр 47, уурын усны даралт (37 градуст)
С02 %-хийн хольц дахь нүүрс хүчлийн хийн хэмжээ
Дээрх олсон гурван РН-г үндэслэн Зиггард-Андерсены номограм- маар бусад үзүүлэлт (РС02, ВВ, ВЕ, АВ, В)-ийг бодожгаргав (1-р хүснэгт)
Стандартын бикарбонат (В)-энэ ньцус хүчилтөрөгчөөр бүрэн хан- гагдсан нүүрс хүчлийн хийн парциаль даралт мөнгөн усны баганы 40 см, плазмын температур 37 градустай тэнцүү байх үеийн бикар- бонатыг м-экв/л-р илэрхийлсэн хэмжээ юм. Эрүүл хүний цусны В нь 21—25 м- экв/л байх ба бидний шинжилгээнд дунджаар 21—26,6 м- экв/л байв.
Суурийн илүүдэл ба дутагдал (ВЕ). 37 градуст нүүрс хүчлийн хийн парциаль даралт мөнгөн усны баганы 40 мм даралттай тэнцүү байхад РН-ийг 7,40 хүргэхэд шаардагдах хүчтэй хүчил буюу м-ЭКВ/Л-ээр илэрхийлсэн хэмжээ юма Хэвийн байдалд +2-м*экв/-ээр
|
о Ь- |
ю |
ОО |
|
СО |
,—1 |
ОО 03 ^ |
|
-СО - |
00 |
см |
(М |
Со |
чф |
Ю 'Ф |
|
со о |
о* |
, о" |
о* |
о" |
о~ ■■ |
О*4 о~ |
|
1 41 |
41 |
4( |
4! |
4) |
+1 |
-Н -Н |
|
00 ю |
ю |
|
с^ |
О 1 |
о |
о о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
05 см |
1 |
г—I |
гм |
,_ 1 |
т { |
1—1 V—1 |
|
•—1 О) |
см |
сч |
с^ |
|
см |
СЧ (М |
|
00 со |
|
|
|
|
|
Ю С<1 |
|
-сч |
1—* |
(М |
(С<8 |
См |
см |
см о |
|
т^| - |
|
|
|
|
|
|
|
о |
о |
о |
О |
О |
о : |
о~ о" ' |
|
1 -н |
41 |
-Н |
+1 |
44 |
+1 |
' 44 4! • - |
|
СО СО |
о |
о |
т—1 |
ю |
ь» |
ю о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т-ч СО |
сч |
СЧ| |
(М |
(М |
1—4 |
СМ 1—* |
|
сч см |
см |
см |
с^ |
см |
с^ |
сч СЧ |
|
' со ^ |
ю |
оо |
\ 11 |
|
оо |
05 »—1 |
|
см - |
'г-^ |
ь. |
см |
с^ |
о |
со |
|
+1° |
о |
о~ |
о" |
о" |
о" |
о с^ |
|
41 |
41 |
4Г . |
4! |
Нп |
-Н |
-Н 4-1 ■■ ' |
|
1—* |
сч |
Ч—1 |
|
Г—1 |
ю |
05 о |
|
С<1 |
|
|
|
С<1 |
|
|
|
|
см 1 |
см 1 |
см 1 |
1 |
СЧ 1 |
т—1 со 1 1 |
|
О0 |
00 |
"3* |
оо |
|
|
|
|
-05 |
|
ю |
•оо |
05 |
о |
СО 1>. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ю о |
о |
о |
о |
о |
гЧ |
г—* Т—4 |
|
1 41 |
+1 |
4-1 |
-н |
• 44 |
4-1 |
-Н +] |
|
05 со |
ю |
ю |
со |
|
сч • |
оо о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
СО |
ю. |
СО |
ю |
К со 1 |
|
|
|
|
|
|
^ч1 |
|
|
СО |
оо |
- |
С<! |
о |
ю |
со |
|
ю |
о |
00 |
О^ |
т-н |
о |
СО 1-1 |
|
ю - |
|
|
|
|
|
|
|
^ 1—1 |
о |
о |
о |
о |
<м" |
сч см |
|
1 4* |
41 |
44 |
+1 |
;41 |
-н |
44 41 |
|
ю о |
т—< |
оо |
00 |
ю |
см |
со о |
|
со - |
|
|
|
|
|
|
|
о |
05 |
ь- |
оо |
ю |
со |
ся со |
|
■^1 |
00 |
со |
со |
СО |
со |
со |
|
Ю т—1 |
|
|
со |
|
|
т-Н (М |
|
^ о |
о |
о |
о |
о |
о |
о_ о |
|
ьГо’' |
о~ |
©* |
о~ |
о |
о" |
о- сГ |
|
( +! |
41 |
44 |
-н |
44 |
4-1 |
44 +1 |
|
ю со |
|
оо |
|
о |
00 |
1>- "00 |
|
СО со |
00 |
00 |
со |
•^ |
со |
со со • |
|
|>Го-Г |
|
ьГ |
ьГ |
ьГ |
ьГ |
г>Г |>Г |
|
Оч |
|
' Сь. |
|
сх |
§ |
Оч ^ |
|
сп |
|
сп |
ст> |
сп • |
сг> |
СП СГ> |
|
СО |
Т—1 |
'хН |
(М |
|
05 |
со ю |
|
1-4 |
сч |
С<1 |
1 ’ |
1 ^ |
|
|
|
§ |
|
|
|
|
|
|
|
Си |
|
|
|
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
X |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
X |
|
|
|
|
|
|
|
X |
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
эК |
|
|
|
|
|
|
|
0) |
|
|
|
|
|
э |
|
% © |
|
О |
|
о |
|
сп |
|
^ сч 1 |
|
со 1 |
|
I |
|
СГ) ч |
|
с сА |
|
! |
|
1 |
|
гч |
|
(X т-н |
|
|
|
00 |
|
|
хэлбэлзэнэ. ВЕ нь цусанд багасвал (—), ихэсвэл (П) гэжтэмдэглэнэ. Бодисын солилцооны хүчилжлийн үед багасаж шүлтэлжлийн үед ихэсдэг .
Бидний шинжилгээнд дунджаар 1,9—3,0 м-экв/л байв.
Буферийн сууриуд (ВВ). Буферийн ионуудын нийлбэр карбонатын темеглобуны юм. Хэвийн байдалд 46—52 м-экв/л байна. Хүчиллэг үед хэвийн хэмжээнээс багасаж, шүлтлэгт ихэснэ. Бидний шинжилгээнд дунджаар 43,0—47,8 м-экв/л гарч байлаа.
Нүүрс хүчлийн хийн парциаль даралт (РС02).Энэ нь эрүүл хүнд 35—45 мм м. у баганын даралтад хэлбэлзэнэ. Бүх биеийн мэдээ алдуулалттай хагалгааны үед хэт амьсгалуулснаас (гипервентиляц)
РС02 багасаж амьсгалын хүчилжлийн үед ихэсдэг. 36,0—42,3 мм мөнгөн усны баганы өндөртэй тэнцүү байв.
Цусны бикарбонат (АВ). Энэ нь цусанд байх бикарбонатын хэмжээ юм. 19,8—24,0 байх ба биднийхээр 21,0—22,5 м-экв/л байв.
Эдгээр үзүүлэлтүүдийг тодорхойлон статистикийн аргаар бодон хэвлэлийн материалтай харьцуулахад бидний тодорхойлсон хүчил шүлтийн тэнцвэрийн үзүүлэлтийн дундаж нь эрүүл хүмүүст бусад Судлагчдын /ТМ. Дарбинян, РА. Мейтена, БЯ. Агапов гаргасан хэмжээтэй ойролцоо гарч байна.
Реанимация. Прага, 1968, -3. Гр. хирургия 1961, 4,50; 1963, 4,40; 1937, 2, 107; 1967, •;2557; 1970, III, 32; Й71, 1, 66! 1971,4, 66. -4 Хирургия. 61, 2, 4,; 66, 8,30; 66,11,73; ‘66‘6,73; 66,7,30; 66,8,66. -5. Лувсандагва Э. КЩР, исследозание ее в клинике борь- :бы с ацидозом. Вестн. АН. МНР, 1969, 4:
