Ч. Долгор

Анагаах ухааны дээд сургуулийн арьс өнгөний өвчнийг судлах тэнхим

В статье даны итоги научной работы кафедры с момента ее еоздания (1050 г.). За 20-летнпн период проведены работы по вопросаы эпидемиологии, клиншш и особенностям течения сифилиса в наших условиях, по применению эпилина в лечении позерхностных форм грибковых заболеваний и по различным вопросам изучения • хроиических дерматозов. Кафедра выпустила двух кандидатов медидинских наук, начаты крупные диссертационные работы по вопросам про.филактшш сифилиса в МНР, п© эпидемиолэгии н профилактике грибковых заболеваний, по изучению аутонммуно- биолэгичсской реашивности у детей с экземой и многие другие вопросы по разделу дерматологии, В статье изложены задачи на 1971—1975 гг. по проблеме изучения кожных и некоторых венерических заболеваний.

Арьс өнгөний өвчнийг оУдлах аюуудал эрүүлийг хамгаалах прак- тик ажиллагаанд чухал суурийг эзэлж байна.

Арьс өнгөнвд өвчнийг судлах эрдэм шинжилгээний ажлыг а.рьс өнгөний өвчнийг судлах тэнхмөэ.с удирдан явуулж эрдэм шинжил- гээний том жижиг бүтөэлүүд 1950 онюос эхлэн гаргах болов. 1950 онд тзнхмийн анхны зохион байгуулагч, анмы эрхлэгч доцент Б. А. Зенин байсан юм. Тэнхим нь өөрийн ажиллагааны эхний >килүүдэд боловсон хүчин бэлтгэх, ард түмэнд өвөрмөц тусламж үзүүлэх талаар нилээд ажклласан болно. 1952—1955 онд арьс өнгөний тэнхмийн эрхлэгчээр доцент М, Б. Гольштейн ажиллаж, хичэзл сургалтын ажлаас гАдна үндэсний эмч нараар эрдэм шинжилгээний ажил хийлгзж илтгэлүүд 'тавиулж байсны дотор их эмч Дэнсмаа фурункулезыг 'пенициллинээр змчлэх талаар судалгаа хийж эмч 'нарын хуралд илтгэл тавьж байсан.

1956—1958 онуудад тэнхмийг доцент И. II. Масеткин удирдаж оюут- ны сурлага хүмүүжлийн ажилд едзвхтэй оролцож байснаас гадна оюутнуудаар эрдэм шинжйлгзэний үндэстэй судалгаа хийлгэл< огю- лын хурлуудад илтгэл тавиулдаг байв. Доцент И. П. Масеткин баз клиникийн эмч нарын мэргвжил дзэшлүүлэхэд туслалцан арьс өнгө- ний узлэгийг явуулах талаар практик ач холбогдол бүхий сакал зөв- лөлгөөнийг өгч байсны дотор серологийн урвал тавихад зөвлөлгөө өгч серологийн лабораторийн арга ажиллагаанд өдөр дутмын туслалдаа үзүүлж байсан билээ.

Доцент И, П. Масеткин үндэсний эрдэмтзн төрүүлэх талаар анхаа- ран Ч. Долгор багштай хамтран тэмбүүгийн талаар судалгаа хийж эрүүл хүмүүсийн биеийн эсэргүүцэл үзэх фармодинамикийн сорилтуу- дыг хийж онолын хурлуудад илтгэж «Научные записки» гэдэг Горь- кий хотын 'арьс өнгөний өвчнийг судлах институтийн хэвлэлд хэвлүүл- еэн болно. Ч. Долтор энэ ажлыг цаашид үргэлжлүүлэн хийж томоо- хон бүтээл болгон 'анагаах ухааны дэд эрдэмтний зэргийг 1960 онд хамгаалсан байна. Энэ бүтээлд тзмбүү ©вчний ил халдварт хэлбэрүүд гол төлөв 16—20 иасны хүмүүст тохиолддог хийгээд халдва.р судлалын зарим судалгаа, ш тэмбүү өвчний ил халдварт хөлбэрүүдийн шинж тэмдгийн ондлогт дүн шинжилгээ хийсэн нь' эрүүлийг хамгаалах бай- гууллагын арга ажиллагаанд практикийн ач холбогдолтой болж, эмч нараас тэмбүү өвчинг оношлоход ихээхэн туслалцаа өглөө.

ЗХУ-ын тусламжтайгаар манай оронд явуулах эрүүл мэндийн үз- лэгийн талаар зөвлөлгөө авахаар зөвлөлтийн нэрт эрдэмтэн академич профессор П. В. Кожевниковыг 1957 онд урьж ажиллуулсан юм.зтикийн бага хурлуудад илтпэл тавигдсан болно. Мөн экзем өвчний: ангилал, нэр томьёоны талаар боловсруулалт хийжээ.

Сүүлийн үед багш Нямдорж экзем өвчтэй хүүхдэд өөрвө өөртөө тог' т.ох харшлын судалгаа -хийж, (гистоглобиныг херзглэн эмчилгээний үр' дүн гаргахаар сэдэн ажиллаж байиа. Экзем ба аллергийн чанартай дермг.титууд практикт зонхилох байр эзэлж 'байгаа учраас тэнхмээс экзем өвчний талаар цаашид үргэлжлүүлэн судалгаа хийхээр шийд- вэрлэсэн болно. Олон жилийн ажиглалтаас авч үзэхэд арьоны архаг, идээт өвчин цаашдаа нянгийн экзем болж хувирах ,нь дөөнгүй байгаа явдал бидний анхаарал татаж байна. Багш Нямдорж энэ талаар гол- лон эрдэм шинжилтээний ажлаа цаашид үргэлжлүүлэх юм. Гол төлөв хүүхдэд тохиолдож байгаа экземийн хэлбэрийг сонгон авч, эдгээр хүүх- . дэд стрептококк буюу стафилококкийн нөлөөгөөр аллергийн урвал бий. болохыг ыммунологийн сорилтуудаар илрүүлэн гаргах болно.

Хойшид 1971 —1975 онуудад Эрүүлийг хамгаалах яамны хэмжээгээр хийгдвээс зохих зрдэм шинжилгээний ажлуудын талаарх асуудлуудыг дэвшүүлэн гаргаж ир,оний дотор 'арь-с ба өнгөний өвчнүүдийг судлах асуудал нэгэн шийдвэрлэх асуудал болон тавигдлаа.

Одоо манай оронд арьс өнгөний өвчнүүдийн шийдварлөх гол асууд- луудыг хэд хэдэн хэсэг б.олгон хувааж (судлахаар төлөвлөгдөөд байна.

1. Өнгөний ба арьсны халдварт өвчнүүдийн зарим чухал асуудал.
2. Арьскы өвчнүүд, түүиий өвчлөлт, шалтгаан жам, урьдчилан сэргийлэх ба эмчилгээний асуудлууд. Үүнд: Экзем, чоно яр, псориаз,, арьсны идээт өвчнүүд,
3. Мөөгөицөрт өвчнүүдийн эмнэл. зүй, тархалт, урьдчилан сэргий- лэх асуудлууд.

Здгээр асуудлуудыг судлах гол байгууллага нь манай 'арьс ©нгө- ний тэнхим, арьс өнгөний төв диспан.сер, аймаг ба Улаанбаатар хотын дисиансерүүд юм’

Маиай чиглэлийн шийдвэрлэх асуултын 1-рт зохион байгуулалтын асуудалд онцгой анхаарал тавьж өнгөний өвчеүүдийн өвчлөлтөнд нө- лөөлөх нийгмийн фактор, хүн амын дотор арьсны ба өнгөний өвчнүү- дийн өвчлөлтийн динамикийг судлах,. зохион байтуулалтын улам дэв- шилттэй арга замуудыг боловсруулан гаргах юм. Экэ асуудалд Арьс өйгөний тзнхим, арьс өнгений тев диспансер, Анатаах ухааны дээд еургуулийн эрүүл ахуйн тэнхим зэрэ]? хамтран ажиллах болно.

1.  асуудал болох тэмбүү өвчний талаар тал бүрийн судалгаа хий- хээс гадка серологийн оношлолтонд РИТ (реакция иммобилизацыи тре- понем), орчин үеийн шинэ шинжилгээ практикт нөвтрүүлэх, нэг, хоёр- дугаар үеийн тэмбүүгийн клиникийн явдын онцлогийг -судлах болон мэдрэлийк тэмбүүгийн клиник эмчилгээнд зохих судалгаа хийх, тэмбүү ^вчний эмчилгээг улам чанаржуулж түүний одоо үеийн ба үүний өм-нө эмчилгээ хийлгэсэн хүмүүсийг ажеглан алсын дүн .гаргах юм. Энэ асуудлыг тэнхмээс удирдан төв диспансер, мэдрэлийн тэнхи-мтэй хамт- ран хийж гүйцэтгэнэ.
2. аоуудалд заг хүйтэн ба бусад хэлбэрийн өвчнүүдийн талаар су- далгаа хийх, гонококкийн лабораторийн шинжилгээг нарийвчлан хийж антибиотикийн эмчиллээний үйлчилгээ, мвн заг хүйтөн ба бусад хэл- барийн шээс, бэлиг эрхтний үрэвслүүдийн талаар эх барих эмэгтэй- чүүдийн ба бөөриий эмч нартай хамтран ажиллах,
3. асуудал. Аръсны өвчнүүдийн талаар судалгаа хийхдээ манай- оронд арьсны өвчнүүдийн өвчлөлт, тархалт, мө,н зарим өвчнүүдийн та- лаар нарийвчилсан судалгааг арьс өнгений эрдэм шинжилгээний ажил- тан, ]-1х*эмч нар гүйцэтгэнэ.

5-р асуудал: Мөөгөнцөрт өвчнүүдийн тархалт, шинж тэмдэг, урьд- чилан сэргийлэх арга замын талаар судалгаа хийж манай оронд гри- зеофульвиныг хэрэглэж байгааг 'Судалж үзэх.

Арьс өнгөний тэнхмээс мэргэжлийн боловсон хүчнүүдийг бэлтгэх талаар нилээд ажлуудыг хийлээ. Үүнд: эмч нарт нарийн мэргэжил ол- гох курс 4 удаа зохион явуулж бүгд 81 эмчийг бэлдэж 1 дэд эрдэмтэн төрүүлэв. Тэнхмээс эрдэм шинжилгээйий чанартай онольш хурлыг 5 удаа зохион явуулсны дотор сүүлийн 5 дахь хурал тэнхмийн 20 жи- лийн ойд зориулагдан бүгд 14 илтгэл тавигдав. Энэ хуралд 14 аймаг, Улаанбаатар, Дархан хотын диспансерийн эмч нар оролцсон байна.

Манай ойн онол практикийн бага хуралд Анагаах ухааны дээд су.ргуулийн тэнхмийн эрхлэгчид, ба^;гщ нар оролцож бидний цаашдын эрдэм шинжилгээний арга ажиллагаанд үнэтэй санал зөвлөлгөөнүү- дийг өглөө.

Ингэж арьс өнгөний тэнхим нь эрдэм шинжилгээний ажлуудыг зо- хион явуулж, удирдан зааварлаж эрүүлийг хамгаалахын практшс ал<ил- лагаанд хувь нэмрээ оруулах талаар тодорхой пөлөвлөгөөиүүдийг зо- хион ажиллаж ирлээ.