Монголын Анагаахын Сэтгүүлүүдийн Холбоо (МАСХ)
Монголын анагаах ухаан, 1973, 3-4(15-16)
Улсын клиникийн төв эмнэлэг. улаанбаатар х0тш нэгдсэн 3-р эмнэлгийн эмгэг анатомын тасгийн сүүлийн 5 жил (1968-1972)-ийн эмгэг-анатомын шинжилгээний материалд хийсэн ажиглалт
( Судалгааны өгүүлэл )

Б. Нацагдорж

 
Абстракт

Проанализирован секционный материал по общепрофильным лечебным учреж-дениям взрослых запоследние 5 лет. В причине смертности элокачественные опухоли занимают 1-ое место, что составляют 22,0%, на втором месте стрит заболевание сер-дечно-сосудистой системы—21,1%  на третьем-заболевание   пищеварительной системы-16,3%.Среди всех умерших мужчины составили 58,5%, женщины—41,5%. При сопос-тавлении заболеваиий, являющихся причиной смерти в течение последних 5 лет, особых изменений не наблюдалось, но число разнообразных опухолей по сравнению с 1938—1947 годами возросло в 5,5 раз, а с 1954—1968 годами возросло на 2%; заболевания сердечно-сосудистой системы по сравнению с 1938—1947 годами воз-росли в 4,5 раза, но с 1954—1968 годами уменьшилось на 6%; заболе.вания органов пищеварительной системы по сравнению с 1954—1968 годами возросли в 2,3 раза. туберкулез по сравнению с 1954—1968 годами снизился в 2 раза. Число смертности от заболёваний органов пищеварительной системы и туберкулеза преобладает в воз-расте до 50 лет, составляя 60% случаев смертности от данных заболеваний.

 

 

Сүүлийн 5 жилнйн задлан  шинжилгээний нийт материалд тойм судалгаа хвйлээ Дээрх эмнэлгүүд нь улсын чанартай үилчилгээтэй бөгөөд (нийт нас барагчдын 62% нь хотынх 38% нь орон нутгийх байсан) энэ хугацаанд эмгэг анатомын шинжклгээг нас барагчдын 93,0—90,6 %-д хииж эмгэг-эд, эсийк шинжилгээг 68—100%- д нь хавсруүлж тегсгө.тййн оно-шийг баталсан байна.Үхлийн шалтгааныг жнл жилээр нийт тохиолдодд эзлэх хувиар нь дараалууяан 1-р хүснэгтэд үзүүлэв.

Төрөл бүрийн хавдар Зүрх судасны өвчин Хоол боловсруулах  замын евчин Амьсгалын замын өвчин Төрөл бурийн сүрьеэ Шээс бэлгийн замын өвчин тулгуур эрхтний өвчин Түлэгдэлт Мэдрэлийн өвчин Дотоод шүурлийн өвчин.

 

Үхлийн шалтгааны эзлэх хувь                                    1-р  хүснэгт

 

Үүнээс

жилд

1968

1969

1970

1971

х 1972

22;0 21.1

23.2 21.1

18.5 22.3

22.4 21.4

24.4 19.0

23.0 19.3

16.3

11.5 6,4

15.2 10.4

8.0

14.4

14.7 4.9

17.0 11.0

6.4

18.5

12.7 7.5

16.0

9.6 5.5

6.1 4.3 3.0 2.4 1.0 5.9

6.2 2.0

2.4 3.9 0.7 7.7

5.0 5.0 3.4 1.5 1.1 9.2

7.1 3.4 5.7 1.7

3.4

5.1 3.7

1-9 3.3 1.4

|     2.3

I     6.9 7.0 1.6 2.3 1.2 8.3

100

100

100

100

100

100


 

1-р хүснэгтээс үзэхэд төрөл бүрийн хортой ба хоргүй хавдар 22,0%-иар 1-рт, зүрх судасны өвчнүүд 21,1 %-иар 2-рт, хоол боловсруулах за-мын эрхтний өвчнүүд 16,3%-иар, амъсгалын замын эрхтний өвчин 11,5-%-иар, төрөл бүрийн сүрьеэ 6,4%-иар дараалан үхлийн шалтгаан болж, жил жилээр нь харьцуулахад ч эдгээр дараалал бараг өөрчлөгдөхгүй байна. Төрөл бүрийн хавдраар нас барагчдын нийт тохиолдолд эзлэх хувь нь зарим судлаачдынхтай (1, 4, 8,) ойролцоо байгаа боловч тухайн судалгаанд 1-р байранд орж байна. Зүрх судасны өвчий (21,1%) нь зарим судлаачдын мэдээллээс (1) арай бага, харин хоол боловсруулах эрхтний өвчин 1,0—1,5 дахин их, амьсгалын эрхтний өвчин ойролцоо байвч заримынх (4)-аас 1,5—2,0 дахин их байна.

Нас барагчдыг үхлийн шалтгаан тус бүрт эрэгтэй, эмэгтэйн эзлэх хувиар нь харьцуулахад төрөл бүрийн хавдар, тулгуур эрхтний ба мэдрэлийн өвчнөөр нас баралт эрэгтэйчүүдэд эмэгтэйчүүдээс 2 дахин их байхад дотоод шүүрлийн булчирхайд өвчнөөр нас барсан эмэгтэй-чүүд эрэгтэйчүүдээс 3,5 дахин их байна. Нийт нас барагчдын 58,5% нь эрэгтэй, 41,5% нь эмэгтэй   байлаа. Нас барагчдыг насаар нь 16—49г 50—69, 70-аас дээш насны гэж 3 бүлэг болгоход 50—69 насанд 42 % нь ногдож б.айна. Үүнээс тоймлож манай хүн амын дундаж наслалт 63,4 орчим байгаа (2)-тай харьцуулан   ямар өвчнүүд   энэ дунджаас доо-гуур наранд илүүтэй үхлийн шалтгаан болж вэ гэдгийг эхний 5 бай-ранд орж байгаа өвчнүүд дээр үзэхэд; төрөл бүрийн сүрьеэгээр нас барагчдын 60,4% нь, хоол боловсруулах эрхтний өвчнөөр нас барагч-дын 60,0 % нь, шээс ялгаруулах замын эрхтний өвчнөөр нас барагчдын 50,0% нь, зүрх судасны өвчнөөр нас барагчдын 41,0% нь, төрөл бүрийн хавдраар нас   барагчдын 34,2 % нь 50-иас доош насанд байна. Дээрх тоймоос ажиглахад хоол боловсруулах эрхтний өвчин ба төрөл бүрийн сүрьеэ нь нийт тохиолдолд эзлэх хувиараа төрөл   бүрийн хавдар ба зүрх судасны өвчнүүдийн удаах байранд орж байгаа ч гэсэн энэ 2 өвч-ний ихэнх (60%) үхлийн шалтгаан болох нь 50-иас доош насанд бай-гаа явдал илүүтэй анхаарал татлаа.

 

           Үхлийн шалтгаан, хүйсний харьцаа, хувиар                                    2-р  хүснэгт

 

Өвчлөлүүд

Эрэ гтэй

Эмэгтэй

Төрөл бүр ийн хавдар

68,1

31,9

Зүрх судасны өвчин

56,0

44,0

Хоол боловсруулах замын өвчин 1

59,0

41,0

Амьсгалын замын өвчин

58,0

42,0

Шээс бэлгийн замын өвчин

58,0

42.0

Төрөл бүрийн сүрьеэ

50,0

50,0

Тулгуур эрхтний өвчин

68,0

32,0

Мэдрэлийн өвчин

67,0

33,0

Дотоод шүүрлийн өвчин

21,0

79,0

Түлэгдэлт

48,0

52,0

Бусад

54 0

46.0

 

Төрөл бүрийн хавдруудаас хоол боловсруулах эрхтнийх (58,5%).,. амьсгалын эрхтнийх (14,6%), мэдрэлийн эрхтнийх (8,8%) эхний бай-ранд орж хоол боловсруулах эрхтний хавдраас элэгний анхдагч өмөн (50,5%) ихэнх хувийг эзэлж байна.

Зүрх судасны өвчнүүдийг үхлийн шалтгааи болсон байдлаар; нь дараалуулахад цусны даралт ихдэх ба ревматизмын гаралт зүрхний


гажиг өвчнүүд 74%-иар эхиий байранд, судас хатуурах евчин {18,4 %) удаах байранд иь орж байна. Цусны даралт ихдэх өвчнөөр нас барагч-дын 49% нь тархины цус харвалтаас, ревматизмьш сурвалжит зүрхний гажгаар нас барагчдын 80% нь зүрх судасны уйл ажиллагааны алдагдлаас, судас хатуурах өвчнөер нас барагчдын ихэнх нь тархинд үүссэн хүндрэлээс болж нас баржээ.

Эмнэл зүйн ба эмгэг анатомын оношийг үндсэн өвчнеер нь харь-цуулахад жил бүр 7,6—12,3% -Д, нийт 5 жилийн тохиолдлын 10,7%-д нь оношийн зөрүү гарсан байна.

3-р х ү с н э г т

Оношийн зөрүү үндсэн өвчний нэр төрол ба байрлалаар (тохиолдлын тоогоор)

 

Өвчнүүд

0—1

1— 7

7-оос дээш

Б ү г д

Төрөл бүрийн          нэр төрлөер хавдрууд             байрлалаар

5

3

1

2

14

6

26 11

Зүрх судасны өвчин

Хоол боловсруулах замын өвчин

Амьсгалын замын өвчин

Шээс бэлгийн замын өвчин

Төрөл бүрийн сүрьеэ

Бусад

5

5 4 2 8 3

4 5 6 3 б 3

4 7 8

11 8

11

13 17 18 16

22 17

Б үг д

35

36

49

140

 

3-р хүснэгтээс үзэхэд төрөл бүрийн хавдар ба сүрьеэг илүүтэй-гээр алдаж оношилсон байна. Оношийн зөрүүнд голчлон уушгины түгээмэл сүрьеэг уушгины архаг үрэвсэл гэж эндүүрэх. сүрьеэг хав-дартай, мөн тэдгээрийн үсэрхийллийг хооронд нь солих, ховор то-хиолддог (зүрх судасны эрхтний зарим гаж тогтолцооноос гэнэтийн хүндрэл үүсэх, цусны зарим хурц өвчин гэх мэт) өвчнүүдийг үл таних зэргээр тохиолдсон байна.

Дүгнэлт

  1. Нийт нас барагчдын 58,4% нь эрэгтэй, 41,6% нь эмэгтэй байв. Төрөл бүрийн хавдраар нас барсан нь (22,0%) эхний байранд, зүрх судасны өвчнөөр нас барсан нь (21,1%) 2-р байранд, хоол боловсруү-лах эрхтний өвчнөөр нас барсан нь (16,3%) 3-р байранд орж байна.
  2. Үхлийн шалтгаан болсон өвчлөл тус бүрийн хоорондын харь-цаанд онцын хэлбийлт харагдахгүй байгаа боловч фөрийн орны зарим судлаачдын материалтай харьцуулахад төрөл бүрийн хавдар 1938—1947 оныхоое 5,5 дахин, 1954—1968 оныхоос 2%-иар, зүрх судасны өвчин 1938—1947 оныхоос 4,5 дахин, хоол боловсруулах замын өвчин 1954— [968 оныхоос 2,3 дахин нэмэгдэж харин 1954—1968 оныхоос төрөл бү-рийн сүрьеэ 2 дахин, зүрх судасны өвчин 6%-иар тус тус буурсан байна.

3. Хоол боловсруулах замын эрхтний өвчнөөр нас барагчдын 60% нь 50-иас доош насанд хамаарагдаж байгаа нь манай орны хүн амын хүнс тэжээлийн зарим онцлогтой холбоотой байж болох юм.

Ном зүй

1. Дашдорж Д. Хорт хавд рыг задлан шинжилгээний материалаар судалсан нь. Монголын анагаах ухаан. 1971, 4, 36—38.—2. Гүр Р. Хүн амын эрүүл мэндийн байдалд хийсэк статистик судалгаа. Улаанбаатар, 1967. —3. Гунгаадаш Б. БНМАУ-ын хүн ам. Улаанбаатар, 1968. —4. Хмельницкий О. К. Обзор секционного материала лечебных учреждений для взрослых по Ленинграду за 1965—1967. Архив патологии, 1970, 2, 74. —5. Авцин А. П. Введение в географическую патологию. Москва, 1972, стр 82. —6. Шульцев Г. П. К проблеме нозологических форм в современной клинике внутрен-них болезней. Клин. мед., 1972, 2, 15. —7. Смулевич Б .Я. Заболевамость, смертиость и физическое развитие населения. Москва, 1967. —8. Гимов Р. X. Опухолевые забо-.левания по секционным материалам Иркутска за 15 лет (1949—1960). Архив патоло-гии, 1970, 5, 70—75.

 


Зохиогчийн оруулсан түлхүүр үгс


Нийтлэлийн нээгдсэн тоо: 663
Судлаачдын бусад өгүүлэл
Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага, ©  2012.
Вебийг бүтээсэн Слайд ХХК