1АШУҮИС, Эх барих эмэгтэйчүүд судлалын тэнхим,
Өгүүллийн PDF-ийг татах
Aim was to investigate expression of tumor suppressor P53 gene, proliferating Ki-67 protein in ordinary and proliferating uterine leiomyomato establish possible usefulness of these two parameters in distinguishing between ordinary leiomyoma and proliferating leiomyoma. Retrospective study of 49uterine leiomyoma (25 ordinary leiomyoma, 24 proliferating leiomyoma) technically acceptable for analysis from years 2010–2013 department of Obstetrics and Gynecology and department of Pathology, Mongolian National University of Medical Science, Ulaanbaatar, Mongolia.
Method
All tissue specimens were obtained from surgically removed tumors. Tissue was fixed in formalin and cut to thickness of 5 mm from paraffin-embedded blocks. All haematoxylineosin slides and all imunohistochemical slides for each case were reviewed by two experienced pathologist.
Immunohistochemistry
Paraffin-embedded tumor sections were deparaffinized and stained in automated platform DakoCytomationusing monoclonal mouse anti-human Ki-67 antigen (Dako, Glostrup, Denmark), monoclonal mouse anti-humanP53 protein (Dako, Glostrup, Denmark).
Immunohistochemicalanalysis of P53 and Ki67 expression was performed. Every nuclei stained brown, regardless of shade intensivity, was considered positive. The interpretation of immunohistochemical staining was expressed as number of positive cells in 100 cell count in most active area of the slide.
Non-parametric analysis of variance Kruskal-Walistest was performed.
P53 expression
Expression of P53 was negative in 24/24 ordinary uterine leiomyoma, 2/10 mitotic activity leiomyoma, 11/15 cellular leiomyoma. Expression of P53 in 1–10% of cells showed 3/10(30%) mitotic active leiomyoma and 1/15(6.6%) cellular leiomyoma. Expression in 10-70% of cells showed 5/10(50) mitotic activity leiomyoma, 3/15(20%) cellular leiomyoma. A significant difference in expression of P53 was seen between ordinary and proliferative (mitotic activity and cellular) uterine leiomyoma (p<0.007, Table 1).
Ki-67 expression
Expression of Ki67 was negative in 20/20 (100%) ordinary leiomyoma, 4/11(36.3%) mitotic activity leiomyoma and 7/18(38.8%) cellular uterine leiomyoma. 1–10% of cells were positive in 4/11 (36.6%) mitotic activity leiomyoma, and 5/18% cellular leiomyoma. Expression was positive in 10-70%of cells of 3/11(27.2%) mitotic activity leiomyoma and 6/18(33.3%). Statistically significant differences in Ki67 expression was found between ordinary leiomyoma and proliferating leiomyoma (p<0.014, Table 2) and between LM and LMS (p=0.000, Table 1).
Conclusion:
The findings of our study in concordance with other study results are helpful information establishing more diagnostic criteria and parameters for diagnosis in doubtful cases between two entities.
Immunoassaying for Ki-67 and P53 are such parameters. The panel of their expression in specific case eases diagnosis.
Key words: P53, Ki-67, ordinary leiomyoma, proliferating leiomyoma, mitotic activity leiomyoma, cellular leiomyoma
Pp.33-37, Tables 2, Figures 4, References 5
Оршил
Умайн лейомиом нь дааврын хамааралт, гөлгөр булчингийн эсийн гаралтай, эмэгтэйн бэлэг эрхтний түгээмэл тохиолддог хоргүй хавдар юм. Умайн лейомиомийг митозийн идэвхжил, эсжилтийн байдлаар нь энгийн болон үржилтэй лейомиом, лейомиоcарком гэж 3 ангилна.[1]
Р53 уураг нь хавдар дарангуйлагч ген бөгөөд 17р хромосомд байрлана. Р53 уураг хавдрын олон төрлийн эсийн үржлийн өсөлтийг зогсоох чадвартай учраас “Хавдар дарангуйлагч Р53 ген” гэж кодлодог. Р53 уургийн өөрчлөлт нь генийг тогтворгүйжүүлэх, хорт хавдарт шилжих явцад мэдрэмтгий болоход зарчмын хувьд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.2 Хавдар дарангуйлагч Р53 уураг хэвийн, мутац өөрчлөлтөнд ороогүй үед эсийн мөчлөг, эсийн хөтөлбөрчилсөн үхлийг (апоптоз) хянах p21, GADD45, Bax зэрэг хүчин зүйлийн ялгаралтыг шууд зохицуулдаг. Р53 уураг нь гэмтсэн ДНХ–тэй холбогдон, түүнийг засварлаж, G1 фаз эсхүл эсийн хөтөлбөрчилсөн үхлийг саатуулснаар эсийн мөчлөгийг идэвхижүүлнэ.
Р53 уургаа алдахад хавдрын явц даамжран, харьцангуй хөгжил нь бүрэн гүйцээгүй эсүүд гэмтэж эхэлнэ. Эсүүд эдгээр генээ алдсан тохиолдолд хавдар үүсдэг. [2]
Үржлийн Ki67 уураг нь эсийн үржилд оролцдог уураг бөгөөд хүний бие махбодод “MKi67 ген” хэмээн кодлогддог. Ki67 антиген идэвхигүйжихэд рибосом дахь РНХ-ийн синтез дарангуйлагдана.
Интерфазийн үед Ki67 антиген эсийн бөөмд их хэмжээгээр илэрч, митоз идэвхжилийн нөлөөгөөр уургийн ихэнх хэсгүүд хромосомын гадаргуу руу шилжиж байрладаг. Ki67 уураг нь эсийн идэвхитэй мөчлөгийн бүх үед G(1), S, G(2), ба митоз илэрч, харин эс тайван үед (G0) ялгардаггүй байна. [4]
Орчин үед иммуногистохимийн шинжилгээнд Р53, Ki67 уургуудын эсрэг биетийг хэрэглэн лейомиосаркомоос ялган оношлох, умайн гөлгөр булчингийн эсийн чухам аль хэсэг үржилтэд ордгийг тогтоожээ.
Материал, арга зүй
Нийт 49 эмэгтэйн мэс заслаар авагдсан умайн лейомиомийн зангилаанд иммуногистохимийн аргаар Р53, үржлийн Ki67 уургууд эсийн бөөмд шингэн, бор өнгөөр будагдсан шингээлтийн байдлаар 4 зэрэгт хуваан, чанарын үнэлгээ өгөв.
Үүнд:
Эсийн бөөм будалт өгөөгүй: Сөрөг (-)
Эсийн бөөмийн 1-10% будагдсан: Сул (+)
Эсийн бөөмийн 10-70% будагдсан: Дунд зэргйин (++)
Эсийн бөөмийн >70%будагдсан: Хүчтэй (+++) гэж үнэллээ.
Р53, Ki67 уургийн эсрэгтөрөгчийг сэргээхийн тулд цитратын буферт өндөр долгионы зуух (Galanz)– ыг ашигласан. Р53 хулганы моноклон эсрэг бие, Кi67 хулганы моноклон эсрэг бие (Дако, Дани) тавьсан.
Үр дүн
Умайн лейомиомд хавдар дарангуйлагч Р53 уургийн ялгарлыг тодорхойлсон нь Р53 уураг нь умайн лейомиомийн нийт тохиолдлын 35/49 буюу 75.5% сөрөг илэрсэн. Үүнээс умайн энгийн лейомиомд 24/24 (100%), үржилтэй хэлбэрийн митозийн идэвхжилт лейомиомд 2/10 (20%), эслэг лейомиомд 11/15 (73.3%) тохиолдолд тус тус сөрөг (-) илэрсэн.
Бидний судалгаагаар, умайн үржилтэй лейомиомд Р53 уургийн ялгарал 4/49 (8.2%) тохиолдолд чанарын үнэлгээгээр “сул эерэг” илэрсэн (Зураг
1). Үүнээс умайн митозийн идэвхжилт лейомиомд 3/10 (30%) эслэг лейомиомд 1/15 (6.6%) тохиолдолд “сул эерэг” тус тус илэрсэн (Хүснэгт 1).
Table 1. Expression of P53 in uterine leiomyoma
Умайн үржилтэй лейомиомд Р53 уургийн ялгарал 8/49 (16.3%) тохиолдолд “дунд зэргийн эерэг” илэрснээс митозийн идэвхжилт лейомиомд 5/10 (50%), харин эслэг лейомиомд 3/15 (20%) тохиолдолд “дунд зэргийн эерэг” илэрсэн байна.
Умайн үржилтэй лейомиомд Р53 уургийн ялгарал “хүчтэй” илэрсэн тохиолдолгүй байлаа. Бидний судалгаагаар умайн энгийн болон үржилтэй лейомиомд Р53 уургийн ялгарал статистик ач холбогдол бүхий (p<0.007) хамааралтай байв.
Picture 1. P53 immunohistochemically negative (-) in ordinary uterine leiomyoma
Picture 2. P53 immunohistochemically positive (+) in proliferating uterine leiomyoma
Үржлийн Ki67 уургийн ялгарлыг тодорхойлсон нь
Иммуногистохимийн шинжилгээний аргаар үржлийн Ki67 уургийн эсрэг биетийг илрүүлэх шинжилгээг умайн энгийн лейомиомийн 24 (49%), үржилтэй хэлбэрийн 25 (51%), нийт 49 тохиолдолд хийж, эсийн бөөмийн будагдалтын байдлаар чанарын үнэлгээг сөрөг (-), сул (+), дунд (++), хүчтэй (+++) гэж үнэлсэн.
Table 2. Expression of proliferating Ki67 marker in uterine leiomyoma
Бидний судалгаагаар умайн лейомиомд Ki67 уураг нийт 31/49 тохиолдлын 63.2% (n=31)-д сөрөг (-) илэрсэн (Хүснэгт 2).
Умайн лейомиомд илрэх Ki67 уургийн сул (+), дунд зэргийн (++) ялгарал нь статистик ач холбогдлын түвшинд хамааралтай байлаа (p<0.014).
Picture 3. Ki67 immunohistochemically negative (-) in ordinary uterine leiomyoma
Picture 4. Ki67 immunohistochemically positive (+) in proliferating uterine leiomyoma
Умайн үржилтэй лейомиомд үржлийн Ki67 уургийн ялгарал 9/49 (18.3%) тохиолдолд “сул эерэг” илэрсэн. Үүнээс умайн митозийн идэвхжилт лейомиомд 4/11 (36.3%) эслэг лейомиомд 5/18 (27.7%) тохиолдолд тус тус “сул эерэг” илэрсэн байлаа.
Умайн үржилтэй лейомиомд Ki67 уургийн ялгарал 9/49 (18.3%) тохиолдолд чанарын үнэлгээгээр “дунд зэргийн эерэг” буюу 4 өвчтөн тутмын нэгд илэрсэн. Үүнээс үржлийн Ki67 уураг нь умайн митозийн идэвхжилт лейомиомд 3/11 (27.2%) эслэг лейомиомд 6/18 (33.3%) тохиолдолд лейомиоцит эсийн бөөмд “дунд зэргийн эерэг” илэрсэн байлаа. Умайн үржилтэй лейомиомд үржлийн Ki67 уургийн ялгарал хүчтэй илэрсэн тохиолдолгүй байв.
Умайн эслэг лейомиомийг митозийн идэвхжилт хэлбэртэй харьцуулахад үржлийн Ki67 уургийн ялгарал харьцангуй илүү үүсэж байгаа нь ажиглагдлаа.
Хэлцэмж
Бид иммуногистохимийн аргаар умайн лейомиомийн үржлийн эсийн бөөмд хавдар дарангуйлагч Р53 ген, үржлийн Кi67 уургийг тодорхойлсон.
АНУ-ын судлаач Chen L. Yang B. (2008) нар умайн энгийн болон үржилтэй лейомиомд хавдар дарангуйлагч Р53 болон Ki-67 уургийг иммуногистохимийн аргаар судлахад энгийн лейомиомд илэрсэн тохиолдолгүй, харин үржилтэй лейомиомийн эслэг хэлбэрт 33%, митозийн идэвхжилт лейомиомд 28% тус тус илэрчээ.
Словен улсын судлаач Davor Petrovic, Damir Babic (2010) нарын судалгаагаар хавдар дарангуйлагч Р53 болон үржлийн Ki67 уураг энгийн лейомиомийн бүх тохиолдолд (14/14) илрээгүй байжээ. Харин умайн эслэг лейомиомд үржлийн Ki67 уураг 4/17 (p<0.0001), митозийн идэвхжилт лейомиомд 8/18 (p<0.0001) тус тус эерэг илэрч, статистик ач холбогдол бүхий хамааралтай байжээ.
Хон Конгийн судлаач Ip PP, Cheung AN (2009) нар иммуногистохимийн аргаар умайн үржилтэй лейомиомийн 16 тохиолдолд хавдар дарангуйлагч p53 уургийг тодорхойлсон. Лейомиомийн зангилааг энгийн нүдээр харж, бичил бүтцийн шинжилгээг хийхэд энгийн лейомиомоос ялгагдахааргүй байжээ. Харин иммуногистохимийн шинжилгээгээр Р53 уураг нийт тохиолдлын 37.5% (n=6)-д эерэг илэрсэн. Эмнэлзүйн хувьд хоргүй явцтай боловч үржлийн шинж чанартай 6 тохиолдлын хоёрт нь (33.3%) умай авах мэс засал хийснээс хойш 80.8 сарын дараа лейомиомийн зангилаа дахиж ургасан байв.
Бидний судалгаагаар, умайн энгийн лейомиомийн бүх тохиолдолд Р53 уураг 24/24 (100%) сөрөг илэрсэн. Умайн үржилтэй лейомиомд Р53 уургийн ялгарал 4 эмэгтэй тутмын нэгд (24.5%) эерэг илэрсэн. Үүнээс митозийн идэвхжилт лейомиомд Р53 уургийн ялгарал 3/10 (30%)-д сул эерэг, 5/10 (50%) дунд зэргийн хүчтэй илэрсэн нь Chen L. Yang B. (2008), Ip PP1, Cheung AN (2009), Davor Petrovich (2010) зэрэг гадаадын судлаачдын судалгааны үр дүнтэй таарч байлаа.
АНУ-ын судлаач Mills AM, Ly A, Balzer BL (2013) нарын судалгаагаар умайн үржилтэй лейомиомд Ki67 уургийн ялгарал 25%, үүнээс эслэг лейомиомд 10% хүртэл илэрчээ. Харин умайн энгийн лейомиомд Ki67 уураг илрээгүй байна.
Умайн үржилтэй лейомиомийн 18.3% (n=9) –д сул, 18.3% (n=9)-д дунд зэргийн хүчтэй илэрчээ. Үүнээс митозийн идэвхжилт лейомиомд үржлийн Ki67 уургийн ялгарал 4/11 (36.3%)-д сул эерэг, 3/11 (27.2%) дунд зэргийн хүчтэй илэрсэн байна.
Бидний судалгаагаар, умайн энгийн болон үржилтэй лейомиомд илэрсэн үржлийн Ki67 уургийн ялгарал дээрх судалгаануудын үр дүнтэй таарч байлаа.
Дүгнэлт:
Умайн энгийн лейомиомд хавдар дарангуйлагч Р53 уураг сөрөг илэрсэн нь лейомиом идэвхигүй төлөвт байж, хавдрын жинхэнэ ургалтын шинж чанар агуулдаггүйг баталж байна. Умайн үржилтэй лейомиомд хавдар дарангуйлагч Р53, үржлийн Ki67 уургийн эсрэг биет илэрсэн нь эсийн мөчлөг зогсолтгүй үргэлжилж, хуваагдал явагдан, эсийн хөтөлбөрчилсөн үхэл дарангуйлагдаж, үржлийн явц идэвхжсэнээр хавдрын ургалт түргэсэх, хэмжээгээр томрох, гөлгөр булчингийн гаралтай хавдар болох лейомиосаркомад шилжих өндөр эрсдэлтэйг илтгэж байна.
Бидний судалгаагаар, иммуногистохимийн аргаар умайн лейомиомд Р53, Ki67 уургуудыг тодорхойлох нь умайн лейомиомийг гөлгөр булчингийн гаралтай хортой хавдар болох лейомиосаркомоос ялган оношлох оношилгооны ач холбогдолтой, үржилтэй лейомиомтой өвчтөнг эрт хяналтад авах, тавиланг урьдчилан таамаглах, зангилааны дахин ургалтаас сэргийлэх, лейомиом оношлогдсон эмэгтэйчүүдийг удаан хугацаанд хянах шаардлагатай хэмээн дүгнэж байна.
2. Petrovic D BD, Forko JI. Expression of ki 67, p-53 and progesterone receptors in uterine smooth muscle tumors: Diagnostic value. Call Antropol. 2010;34:93-97
3. Akhan SE YE, Tecer A. The expression of ki - 67, p-53, estrogen, progesterone receptors affecting survival in uterine leiomyosarcomas. Gynecologic oncology. 2005; 99:36-42
4. Fernandez H, Chabbert-Buffet N, Koskas M, Nazac A.Epidemiological data for uterine fibroids in France in 2010-2012 in medical center. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 2014 Jul 10. pii: S0368-2315(14)00151- 3
5. Cheng-Han Lee, Dmitry A Turbin, Y-C Vanessa Sung, Inigo Espinosa, Kelli Montgomery, Matt van de Rijn and C Blake Gilks. A panel of antibodies
to determine site of origin and malignancy in smooth muscle tumors.
