Тодорхойлолт: Голдуу залуу насны эмэгтэйчүүдэд тусдаг олон дотор эрхтнийг зэрэг гэмтээдэг. Эрхтэн тогтолцооны архаг явцтай хүнд өвчин
*    юм.
Шалтгаан: Сүүлийн үед РНК-ийн б\лэгт хамрагдах вирус гэж үзэж байна. Энэ өвчний үүсэлд гэр бүл үр удмын учир холбогдол байж болох юм.
Патогенез: Удамшилын суурин дээр /вирусын/ магадгүй вирусын эсрэг антинтел / нөлөөллөөр иммунны
*    зохицуулга алдагдаж /Т-лимфоцитын хяналт суларч/ гумораль иммунитет гиперреактпв чанартай болно. Өвчтэй хүний one махбодын янз бүрийн уураг. эс эдэд хяналтгүй антител ихээр ялгарна. Энэ үед иммунны бүрдлүүд үүсч янз бүрийн эд эрхтний гол төлөв цусны бичил эргэлтийн хэсэгт тогтонгошино. Эдгээр иммуннын бүрдлүүд үгүйрч лизосомаль фермент ялгаран эд эрхтэнг гэмтээж иммуннын үрэвсэл гарч ирнэ. Үрэвслийн явцад холбогч эд диструкци болж шинэ антиген ялгаруулахад түүний эсрэг антител үүснэ. Ийнхүү дахин шинэ иммунны бүрдэл үүсэх зэргээр иммунны бүрдлийн бүтэн бэх бат цагираг үүсч өвчин архагшина.
Ангилал: Өвчний явц, идэвхижил,
*    клиник-морфологийн байдлыг тусган ангилал бүрэлдэнэ. Цочмог цочмогдуу архаг явцтай.
Цочмог явцтай нь гэнэт эхлээд хурдан хугацаанд элэг, ТМС зэргийг хамарсан олон эрхтэн тогтолцоог гэмтээнэ. 'Цочмогдуу нь арьс, үе хоёрыг эхлэн гэмтээж, аажмаар бусад эрхтэн
системийг хамарна. Явц нь 5-6 сарып дотор үргэлжлэх бөгөөд шинж тэмдл ихтэй.
Архаг нь алгуурхан аль нэгэн эрхтэнг гэмтээх байдлаар цаашлаж олон эрхтзн хамарна.
Эмнэл зүй: Олон шинж тэмдэгтэй даамжирах явцтай, аль нэгэн эрхтний үйл ажиллагааны дутагдал давамгайлах буюу хоёрдогч халдвараас болж үхэлд хүргэнэ.
1-р үе: Эхлээд РА маягтай, эсвэл бие сулрах, халуурах, турах, арьсанд тууралт гарах зэрэг байдлаар эхлэнэ. Магадгүй хааяа эдгээр шинж тэмдэг хамт ч илэрч болно. Бас цочмог гломерулонефрит маягаар ч илэрч болно. Ангилал:
Эрхтэн систеийн үрэвслэл нь артрит, миокардит, перкардит, пневмонит, гломерулонефрит, полиневрит г.м байдлаар илэрнэ.
II үе: Өвчний клиник шинж тэмдэг бүрэн боловсорч ирнэ.Үений үрэвсэл эцэстээ хүрч хэлбэр нь алдагдаж, хавагнах, жижиг үеэнд деформацигай болох, булчингийн атрофи. Арьсанд ил газраар эрвээхэй маягийн тууралт гарах.Бараг 90% нь полисерозит үүснэ. Плевр, гтерикард, хэвийн зэрэгт шингэн тогтох. 1. Полисерозитийн хэмжээ нь их бус голдуу хуурай плеврит, перикардиг серозын бүрхүүлийн гэмтэл богино хугацаанд явагдах учир ретроспектив оношлох    нь    олонтой/плевроперикардын / гол төлөв наалдах үүсэх хандлагатай.
 

2. Чонон гууралтын үед зүрх судас гэмтэх нь оношийн ач холбогдол ихтэй.
А/ Перикарит мь наалдасг байдлаар, рецедив ихтэй.
Б/Эндокарит /либман-саксын өвчин/, гажиг үүсгэнэ.
В/Миокардит үүсгэнэ.Эпэ нь ганигдахгүй байх нь олонтой. Г/Судасны үрэвсэл /васкулит/ нь рейногийн хам шинжээр илэрнэ. Голдуу гар хөлийн II-V хуруу хөрөх, хөхрөх цаашилбал хамар. чихний омог, эрүү зэрэгт илрэнэ.

Д/ Пневмонит ба интерстециаль үрэвсэл: Периваскулит, перибронхит г.м алгуурхан явцтай /зөөлөн хэлбэртэй ханиад, амьсгаадалттай чагнахад онц шинж тэмдэг илрэхгүй/ Е/ Гэдэс-ходоодны замын үрэвсэл: өрөн дээр өвдөх, нойр булчирхайн хавьд өвдөх, стоматит илрэх, гепатит ч илэрч болно.
Е/ Бөөрийг гэмтээх нь олонтаа люпус нефрит- илрэнэ.
3/ Верльгофийн аутоиммуннын хам шинж илрэнэ.
Ж/ Ретикуло эндотелийн тогтолцоо гэмтэнэ. Полиаденопати /лимфийн зангилаанууд томрох, элэг дэлүү томрох г.м/
Ийнхүү өвчний II үед олон эрхтэн тогтолцоо нэгэн зэрэг гэмтэж шинж тэмдэг нь маш бүдгээс эхлээд тодорхой шинжүүд илэрдэг, оношлоход хэцүү үе ч их бий.
III үед өвчин нэлээд тодорхой болно. Энэ үед лабораториор I иммуннын хямрал их тодорно.
А/ LE эс /антинукляр хүчинд өртөгдсөн. цусны уургийг фагоцитоз болгосон бие гүйцсэн нейтрофил/
Б/ Антинукляр хүчин /антинукляр антителын бүрдэл/ В/ ДНК-д эсрэг бие /антител/ Г/Розетик феномен /лейкоцитээр хүрээлүүлсэн эсийн нүцгэн цөм/ II. Өвөрмөц бус илтгэгчүүд: А/ Диспротейнеми Б/ С реактив уураг В/ Фибриногенеми Г/ УЦТХ хурдсах
Полиартрит хурдцдах үед Pel) тодорхойлогдоно.    /М/
иммуноглобулины эсрэг бие/ Цусны талаас лейкоцитид, гипохромийн анеми, хааяа гемолизын анеми, тромбоцитопения
Рентгенээр: үенд эпифизын остеопороз, архаг артритийн шинж /ревматизм полиартетийг санагдуулна./
ЗБТ дээр S-T ба Т шүдний өөрчлөлт гарахыг миокарит, перикаритийг санагдуулна.
Оношийг их ба бага критерээр тавина.
Их критерит 1.Эрвээхэй тууралт 2.Лютус нефрит З.Артрит 4.Пневмонит 5.L.E эс 6.АНФ /антинукляр фактор/ өндөр гитертэй байх. 7. гемолизын анеми 8. Верльгофийн хам шиэж 9. гемотоксилины бөөм /Розеток феомен/ бөөр ба арьсны биопситын шинжилгээнд 10. Элэг дэлүүнд LE эс олдох. Бага критерит . 1.Халууралт 2.Биеийн жин буурах З.Капилярит
4.Арьсны    өвөрмөц бус тууралт
5.полисерозит    б.лимфоаденопати 7.гепатоспленомегалия В.миокардит У.рейно 10. полиневрит ба астеновегетатив хам    шинж 11 .полимиозит 12 полиартроалгия 13.УЭТХ хурдсах 14.анемия 15. лейкопения 16. тромбоцитопения 17.гипергаммаглобуленимия 18. Вассерманын сорил хуурамч эерэг гарах. 19. АНФ бага ти гертэй илрэх.
Дээр дурьдсан их критерээс 4 /эрвээхэй туурал LE/ эсээр буюу АНФ өндөр титртэй гарах оролцоод/ байвал оношийн үндэслэл хангалттай гэж үзнэ. Хэрэв LE эс буюу АНФ өндөр контртэй бус бол бага критерээс олон илрэл байх шаардлагатай.
Онош тавихдаа: доор дурдсан санааг заавал тусгана. 1.Явц 2.Идэвхижил 3. Клиник-морфологийн бai\дa:i /го.мте эн эрхгэн системийг оролцуулан үйл ажиллагааны хямралын зэрэглолийг дурьдана./
Ялгах оношлогоо: хэрлэг, халдварын эндокардит, гемобластоз, РА г.м Эмчилгээ: Потогенез чигийн эмчилпэ хийнэ ЕИммунын үрэвслийг дарах. 2.Хэт давамгайлж байгаа хам шинжийг дарах.    З.Иммунноосуиресор эмчилгээнээс гарч болох гаж нөлөөнөөс хам гаалах.    4. И м му носу п рессо р эмчилгээний хүндрэлийг эмчлэх. Иммуносупрессор    эмчилгээнд кортикостероид, цитостатик эм, аминохинолины    үйлдлүүд хамаарагдана. Эдгээр эмээр эмчлэх хугацаа, хэмжээ тун, сонголт, барих тун зэргийг доор дурьдсан чиглэлийг баримтлана.
1.    Өвчний идэвхижил
2.    Өвчний явц
3.    Гэмтээсэн эрхтэн системийн тоо хэмжээ,
4.    Эмийн тохироо зэрэг болно.

Чонон тууралтын идэвхжилийн хэмжүүр /В.А.Носовынхаар/

Өвчний эхний үед идэвхижил багатай, полиартритийн шинж илэрсэн үед кортикостроид,    цитостатик хэрэглэхгүй. Энэ үед стероид бус үрэвсэл намдаагч эмүүд индометацин , бруфен, вольтарен хэрэглэнэ.
Өвчин    хурцдаж    эхэлбэл кортикостеройд хэрэглэх болно. Архаг явцтай зөвхөн арьсны тууралттай үед делагил 0.25г-ийг хоногт өгч олон cap уулгана. /плаквенил-делагил/
Өвчний I зэргийн идэвхижлийн үед кортикостероид хоногт 15-20 мг, II зэргийн үед 30-40 мг, III зэргийн үед 40-60 мг хэрэглэнэ. Преднезолон хэрэглэснээс хойш 24-48 цагийн дараа биеийн байдал сайжрахгүй бол преднезолоны тунг 25-30% нэмэх хэрэгтэй. Преднезолоны тунг клиникийн үр дүн илэртэл буулгаж болохгүй. Үр дүн гармагц преднезолоны тунг бууруулж, индомемацин, вольтарон зэргийг хавсаргах хэрэгтэй.
Чонон тууралтын үед преднезолон гол эм нь юм. Клиникийн үр дүн илэрмэгц долоо хоногт 5 мг-аар тунг
бууруулан 5-10 мг тунгаар барих хэрэгтэй.Преднезолоны    гаж нөлөөлөнөөс хамгаалахад 1. Калия,
2.анаболитик    эм неробол 5-10 мг
3.салуретки    4.Гепотензив эм 5.антацит эм хэрэглэнэ.
Өвчний өндөр идэвхжилийн үед пульс-терапия хийдэг. Өдөрт 1000 мг преднезолон в/в 3 өдөр дараалан тарих. Шаардлагатай тохиолдолд энэхүү тун дээр 1000 мг цитостатик в/в тарьж болдог. Пульс-терапиийг чонон тууралтын идэвхи өндөр, удаа дараа өвчилсөн залуу хүмүүст хийх нь тохиромжтой.
Кортикостероидоор эмчилгээ үр дүн муутай бол цитостатик хэрэглэнэ. Циклопатин азатиоприныг биеийн 1 кг жинд 1-3 мг-аар бодож 10-30 мг преднезолоныг хамт 4-6 cap хэрэглэнэ. Цаашид барих тунг багаар тогтоож 1/2-3 жил эмчилэнэ.
Прогноз: 90% ремисс авах болно. У/С: Инсоляци, даарахаас хамгаалах. У/С тарилгаас хол ба рашаан ба шавар эмчилгээг хориглоно.