У.Энхцэцэг ¹, Х.Батбаяр ¹, М.Туул 2, Л.Галцог ¹

¹ ЭМШУИС, АУС,

² ХСҮТ

Манай орны судлаачид нурууны муруйлттай хүний эрхтэн тогтолцооны эрүүл болон эмгэг бүтэц зүйн өөрчлөлтийг судалсан судалгааны материалууд ховор байгаа нь бидний судалгааны ажлын үндэслэл болж байна. 2 2005-2009 онд УКТЭ-т хэвтэн эмчлэгдэж нас барсан 30 нурууны муруйлттай өвчтөний түүхийг сонгож бөөрний бичил бэлдмэлд хэмжил зүйн үзүүлэлт хийж тус бүрийг нас барсан шалтгаантай уялдуулан судлав. Судалгаанд 60% эрэгтэй, 40% эмэгтэй, 50 хүртэлх насных 43%, 50-аас дээшхийг 57% эзлэж байна. Өвчлөлийг эрхтэн тогтолцоогоор ангилвал ЗСЭТ-11, АЗЭТ-6, ХБЭТ-6, БШЯЭТ-3, ЦДШЭТ-2, ТМТ-1, АМЭТ-1 байна.Үүнээс тэргүүлж буй зүрх судасны эрхтэн тогтолцоо, амьсгалын замын эрхтэн тогтолцоо, хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцооны өвчлөлүүдийн бөөрний бичил хэмжил зүйн өөрчлөлтийг авч үзлээ. Бөөрний түүдгэнцрийн хэмжилзүйн үзүүлэлтээр эрэгтэйчүүдэд капсулын урт ба өргөний дундаж нь 175.044±17.1755мкм, 180.633±18.1813мкм, судсан түүдгийн урт, өргөн 139.433±18.1719 мкм, 136.878±18.7761 мкм, эмэгтэйчүүдэд капсулынх 175.325±25.3217мкм, 177.633±27.1890мкм, судсан түүдгийнх 136.117±27.1498 мкм, 136.292±26.3830 мкм байгааг Манна-Уитни-U шалгуураар шинжихэд хүйс, болон насны хоорондох ялгаа ажиглагдсангүй (p>0.17-0.505). Бөөрний түүдгэнцэрийн бичил хэмжил зүйн үзүүлэлтийг судлаач А.Оюунбаатарын (201111) хэвийн үзүүлэлтүүдтэй харьцуулвал статистик ялгаатай (P<0.05) бага байгаа нь ажиглагдлаа. Харин Elias H-ын судалгаагаар (1957) бөөрний биенцэрийн урт 1 150-250 мкм байгаа нь бидний судалгааны үр дүнгээс ялгаагүй байгаа нь ажиглагдлаа.

Brief content: The foundation of our research works is the existence of research materials about changes to the health and disease structure of the organ system of healthy persons in our country. We selected the medical story of 30 died patients with spine distortion who was treated during the years of 2 2005-2009 in the State Central Clinical Hospital. We carried out pathological studies on micro-probes of these patients by every of the measurement indices, as well as by biochemical and general blood indices comparing with their death reasons. 60% of the candidates of our stuty were male, 40 % of them female, as well as 43% of them people with age of up to 50 years old and 57% people with age about 50 years old. If we classify the disease by organ system: CVOS-11, ROS-6, DOS-6, KUOS-3, HEOS-2, CNS-1, SSOS-1. If we study the blood analysis values based on the fact the biological aging process starts with 50 years old, the relation between the amount of potassium and age are directly inversely proportional. We didn’t observe any statistical differences by other indices. By the kidney glomerul measurement the average length and width value of male capsules was 175.044±17.1755 μm and 180.633±18.1813 μm accordingly; the length and width of vascular glomerulus was 139.433±18.1719 μm and 136.878±18.7761 μm accordingly. And the average length and width value of female capsules was 175.325±25.3217 μm and 177.633±27.1890 μm accordingly; the length and width of vascular glomerulus was 136.117±27.1498 μm and 136.292±26.3830 μm accordingly. Hereby we didn’t observed any difference between sex and age by analysis by the Mann-Whitney U-test (p>0.17-0.505). If we compare our micro-metric values of the kidney glomerul with the normal indices of the researcher A.Oyunbaatar (year 2 201111), we observed that they have minimal statistical differences (P<0.05). But according the studies carried out by H.Elias (year 1957) the kidney body length was 150-250 μm and this value is same as our research work results.